Οι δεινόσαυροι στην Ελλάδα
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός
Πολλές φορές έχουμε αναρωτηθεί αν έζησαν δεινόσαυροι στην Ελλάδα και, αν ναι, πού έζησαν κι αν υπάρχουν απολιθώματά τους. Η αλήθεια είναι πως στη χώρα μας δεν έχουμε βρει απολιθώματα δεινοσαύρων. Υπάρχει όμως λόγος τον οποίον και θα τον δούμε παρακάτω.
Οι δεινόσαυροι έζησαν στη Γη τη διάρκεια του Μεσοζωικού αιώνα (251.902 εκατ. χρόνια έως 66 εκατ. χρόνια). Άλλωστε ο Μεσοζωικός αιώνας είναι γνωστός και ως Αιώνας των Ερπετών. Η χρονική περίοδος αυτή δεν ήταν καθόλου μικρή. Διήρκησε σχεδόν 186 εκατ. χρόνια. Βέβαια πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως όλα τα ερπετά δεν ήταν δεινόσαυροι. Έτσι αν βρεθεί απολίθωμα ερπετού δεν σημαίνει πως βρήκαμε δεινόσαυρο!
Οι δεινόσαυροι κυριολεκτικά κατέκλυσαν τον πλανήτη μας. Επίσης, καθώς τα χρόνια της κυριαρχίας τους ήταν ασύληπτα πολλά, είχαν μεγάλα περιθώρια διαφοροποίησης μεταξύ τους και εξέλιξης των ειδών τους, η οποία και υπήρξε μακρά. Οι τρεις κατηγορίες δεινοσαύρων, που θα μας απασχολήσουν στο παρόν άρθρο όμως, είναι οι εξής: οι δεινόσαυροι της στεριάς, οι δεινόσαυροι του αέρα και οι δεινόσαυροι των υδάτων, δηλαδή της θάλασσας. Η διάκριση αυτή έχει τη σημασία της, διότι η Ελλάδα τότε δεν υπήρχε, όπως την ξέρουμε με τη σημερινή της μορφή, δεν ήταν χερσαία περιοχή της Γης. Τα σημερινά της εδάφη ήταν βυθισμένα και αποτελούσαν τον βυθό μιας εκτεταμένης θάλασσας, της Τηθύος. Αυτό, κατά συνέπεια, εμπόδισε την παρουσία χερσαίων και ιπταμένων δεινοσαύρων στην περιοχή. Επομένως, αφού δεν περπάτησαν στην Ελλάδα δεινόσαυροι, λογικό είναι πως δεν άφησαν τα οστά τους στο έδαφος, ώστε κάποιοι από αυτούς να απολιθωθούν. Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι μπορεί να βρεθεί σε μιαν ανασκαφή και γιατί. Πολύ πιο πιθανό είναι να βρεθούν τα απολιθωμένα οστά κάποιου θαλάσσιου δεινόσαυρου. Ίσως σε κάποια πετρώματα Μεσοζωικής ηλικίας, τα οποία πλέον έχουν αναδυθεί και αποτελούν πια το έδαφος που πατάμε, κάποιος πολύ τυχερός να ανακαλύψει ένα απολίθωμα για παράδειγμα της οικογένειας των Ιχθυοσαύρων.
Οι περιοχές του πλανήτη μας, οι οποίες είναι πλούσιες σε απολιθώματα δεινοσαύρων σήμερα, είναι πολύ γενικώς η Αμερική και η Ασία καθώς αποτελούσαν μέρος της τότε στεριάς κατά την περίοδο όπου ζούσαν οι δεινόσαυροι. Ποτέ όμως δε γνωρίζει κανείς πού μπορεί να γίνει μια νέα ανακάλυψη, η οποία θα ανατρέψει τα έως τώρα δεδομένα.
Όσοι όμως αγαπούν τα απολιθώματα, ας μην απογοητεύονται. Η χώρα μας είναι παγκοσμίως γνωστή για τα απολιθωμένα θηλαστικά του Καινοζωικού αιώνα, τα οποία μάλιστα διαθέτει εν αφθονία. Πρόκειται για τα απολιθώματα της λεγόμενης «Πικερμικής Πανίδας», για την οποία υπάρχει σχετικό άρθρο μας.
Επίλογος
Το παρόν άρθρο είναι πολύ γενικό και απαντά απλώς στο ερώτημα του γιατί μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί απολιθωμένοι δεινόσαυροι στην Ελλάδα. Σημειώνεται επίσης πως ο όρος «δεινόσαυροι» δε χρησιμοποιείται σωστά πάντα και δεν είναι ο πλέον επιστημονικά δόκιμος. Όμως, καθώς η ευρεία χρήση του όρου περιλαμβάνει και άλλα είδη ερπετών, τον χρησιμοποιουμε και εμείς κατά αυτόν τον τρόπο στο παρόν άρθρο.
Πηγή
Γεωργιάδου-Δικαιούλια Ε., Συμεωνίδης Ν. Κ. & Θεοδώρου Γ. Ε. (2003). Παλαιοντολογία. Μέρος Γ’ Σπονδυλωτά, σελ. 83. Εκδόσεις Γ. Γκέλμπεσης.
Στέλλα Κυρίκου
Γεωλόγος – Παλαιοντολόγος
Ηλ. Ταχ.: [email protected]
Οδυσσέας Αρχοντίκης
Γεωλόγος-Γεωπεριβαλλοντολόγος με ειδίκευση στην Παλαιοντολογία-Παλαιοκλιματολογία
