Οι σχολές δημοσιογραφίας στην Ελλάδα
Σύνταξη άρθρου: Μαρία Γάλλου
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός
Αλήθεια είναι πως ο Τύπος στη χώρα μας έχει μακρά ιστορία από τα προεπαναστατικά ήδη χρόνια. Κατά τον διάβα των δεκαετιών, εκδόθηκαν σπουδαία έντυπα, καθημερινά και περιοδικά, τα οποία έγραψαν τη δική τους ιστορία καθώς και μετείχαν της αποθησαύρισης της συλλογικής μνήμης της χώρας. Οι συντάκτες των εντύπων αυτών καθώς και οι συντάκτες, αργότερα, του ραδιοφώνου αλλά και της τηλεόρασης συνέβαλαν ώστε η ιστορία αυτή να είναι πλούσια και εξαιρετικά σημαντική. Η επέλαση, όμως, τα τελευταία χρόνια της τεχνολογίας, η παγκοσμιοποίηση και η διεθνοποίηση της είδησης έκαναν επιτακτική την ανάγκη του να αποκτήσουν οι δημοσιογράφοι την υψηλότερη δυνατή κατάρτιση αλλά κυρίως εξειδίκευση. Η χώρα μας ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα αυτό και προχώρησε στην ίδρυση σχολών δημοσιογραφίας, τόσο πανεπιστημιακών όσο και ιδιωτικών. Ας τις δούμε:
Υπάρχουν τρία πανεπιστημιακά ιδρύματα με τμήματα δημοσιογραφίας στη χώρα:
- Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών: Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε.
Το Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι ένα από τα νεότερα Τμήματα του Ε.Κ.Π.Α. . Άρχισε να λειτουργεί κατά το ακαδημαϊκό έτος 1990-1991 αποσκοπώντας στο να καλύψει τις ανάγκες της ακαδημαϊκής διδασκαλίας και έρευνας στον χώρο των επικοινωνιακών σπουδών στη χώρα και πολλοί απόφοιτοί του διαπρέπουν στα έντυπα και ηλεκτρονικά Μ.Μ.Ε., στην έρευνα καθώς και σε άλλες δραστηριότητες της ελληνικής κοινωνίας και του πολιτισμού. Στο Τμήμα διδάσκουν πάνω από σαράντα διδάσκοντες και ερευνητές, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε τομείς διαφορετικούς μεταξύ τους, όπως οι σπουδές πολιτισμού, η πολιτική επιστήμη και η κοινωνιολογία, η νομική επιστήμη, η ιστορία, η ψυχολογία, η ιστορία της τέχνης, η γλωσσολογία, οι νεοελληνικές σπουδές, οι νέες τεχνολογίες και οι εφαρμογές τους, η δημοσιογραφία, η διαφήμιση, οι δημόσιες σχέσεις, η θεωρία και η πρακτική των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος είναι σαφώς διεπιστημονικό και αναπτύσσει τις κριτικές και αναλυτικές ικανότητες των φοιτητών και εξοπλίζει τους πτυχιούχους με τις θεμελιώδεις και αναγκαίες απαιτήσεις του επαγγέλματος της επικοινωνίας. Με άλλα λόγια, η σύνθεση του Τμήματος αντανακλά το διεπιστημονικό περίγραμμα του αντικειμένου της επικοινωνίας.
- Πάντειο Πανεπιστήμιο: Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού
Το Τμήμα Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού είναι το πρώτο που δημιουργήθηκε σε ελληνικό Α.Ε.Ι. . Άρχισε να δέχεται φοιτητές από το ακαδημαϊκό έτος 1990-91. Το πτυχίο του Τμήματος είναι κοινό με αναγραφή τριών κύκλων σπουδών:
- Κύκλος Πολιτισμού και Πολιτιστικής Διαχείρισης,
- Κύκλος Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, και
- Κύκλος Διαφήμισης και Δημοσίων Σχέσεων.
Φιλοδοξία του Τμήματος είναι να αποτελέσει ένα ζωντανό επιστημονικό και πολιτισμικό κέντρο, με σημαντική παρουσία στην πνευματική, επιστημονική και κοινωνική ζωή, ενώ παράλληλα θα παρέχει τα κατάλληλα επαγγελματικά εφόδια στους φοιτητές του. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, το Πρόγραμμα Σπουδών συνδυάζει τη θεωρητική παιδεία με τη συστηματική πρακτική άσκηση στο Εργαστήριο Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού (Media Lab). Παράλληλα με το Εργαστήριο λειτουργεί και το Κέντρο Δράματος και Θεάματος που αφορά στον χώρο της τέχνης, με κρατικές και ιδιωτικές επιχορηγήσεις, και φιλοξενεί πλήθος συναφών εκδηλώσεων. Το Τμήμα επιδιώκει επιπλέον να ανταποκριθεί, στο μέτρο του δυνατού, και στις προσωπικές και επαγγελματικές επιδιώξεις των φοιτητών του.
- Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε.
Το Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε. ιδρύθηκε το 1991 στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με αποστολή να παρέχει την απαραίτητη θεωρητική και πρακτική γνώση για άσκηση της Δημοσιογραφίας, να ερευνά θέματα που σχετίζονται με το αντικείμενο της Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, καθώς και να συμβάλλει στην κατοχύρωση του Δημοσιογραφικού Επαγγέλματος. Το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος αποσκοπεί στην κατάρτιση επιστημόνων ικανών να κατανοούν τη διαμεσολαβημένη επικοινωνία σε όλες τις ποικίλες μορφές, εφαρμογές, διαστάσεις και λειτουργίες της, καθώς και να προάγουν την επιστημονική μελέτη και διερεύνηση της εξέλιξης και του ρόλου της στη σύγχρονη κοινωνία και κουλτούρα. Συνδυάζοντας θεωρία και πρακτική, ειδική και γενική παιδεία, επιστημονική γνώση και επαγγελματικές δεξιότητες, διεπιστημονική προσέγγιση και καινοτόμες τεχνολογικές εφαρμογές, το πρόγραμμα σπουδών αποβλέπει σε μαθησιακά αποτελέσματα που συντελούν στην παραγωγική, κοινωνικά υπεύθυνη και δημιουργική παρουσία των αποφοίτων στους ποικίλους τομείς της δημόσιας επικοινωνίας και ενημέρωσης.
Πέρα από τα κρατικά πανεπιστήμια, πολλοί δημοσιογράφοι, επιχειρηματίες και ασχολούμενοι στον χώρο των Μ.Μ.Ε. προχώρησαν στο επιχειρηματικό ή άλλο εγχείρημα της ίδρυσης ιδιωτικών σπουδαστηρίων δημοσιογραφίας. Σε κάθε περίπτωση το ιδιωτικώς ενασχολείσθαι με το δημοσογραφείν είναι πολύ παλιά υπόθεση στη χώρα μας. Ας τις δούμε.
- Ι.Ε.Κ. ΟΜΗΡΟΣ – Σχολή Δημοσιογραφίας: Η Σχολή Δημοσιογραφίας του Ι.Ε.Κ. ΟΜΗΡΟΣ προσφέρει σπουδές που αφορούν στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο καθώς και στα νέα εργαλεία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media και ειδησεογραφικές ιστοσελίδες). Οι σπουδαστές έχουν τη δυνατότητα να ετοιμάζουν τις δικές τους τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές παραγωγές. Ιδρύθηκε το 1946.
- Ι.Ε.Κ. ΑΛΦΑ –Σπουδές Ρεπόρτερ: Οι σπουδαστές του τμήματος ασκούνται στην πρακτική άσκηση σε ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά στούντιο και συμμετέχουν σε έκδοση εφημερίδας. Το δίπλωμά του είναι αναγνωρισμένο από το κράτος και χορηγείται μετά από εξετάσεις πιστοποίησης από το Υπουργείο Παιδείας. Γίνεται δεκτό ως τυπικό προσόν στους διαγωνισμούς του Α.Σ.Ε.Π. για το Δημόσιο. Έτος ίδρυσης του Ι.Ε.Κ. είναι το 1985.
- I.E.K. ΔΕΛΤΑ – Σπουδές Δημοσιογραφίας, Συντακτών, Ρεπόρτερ: Οι απόφοιτοί του μπορούν να εργαστούν ως συντάκτες, ρεπόρτερ, ανταποκριτές, εκφωνητές, παρουσιαστές και αρθρογράφοι. Το δίπλωμα που παρέχει δίνει δικαίωμα συμμετοχής με μόρια στις προκηρύξεις του Δημοσίου, για προσλήψεις μέσω Α.Σ.Ε.Π. στην Κρατική Τηλεόραση, καθώς και σε γραφεία τύπου δήμων και κοινοτήτων της χώρας. Ιδρύθηκε το 1978.
- City Unity College– Αθλητική Δημοσιογραφία: Το πρόγραμμα στην Αθλητική Δημοσιογραφία έχει διάρκεια δύο ακαδημαϊκών ετών και αποτελείται από μαθήματα θεωρητικής και εφαρμοσμένης δημοσιογραφίας. Ιδρύθηκε το 1999.
- Frederich University (Κύπρος) –Πτυχίο Δημοσιογραφίας: Σκοπός του προγράμματος αυτού του ιδιωτικού κολλεγίου στην Κύπρο είναι η παροχή ακαδημαϊκής εκπαίδευσης σε πτυχιακό επίπεδο. Λειτουργεί από το 1965.
- ANT1 MediaLab: Το ΑΝΤ1 MediaLabαποτελεί έναν από τους ιδιωτικούς παρόχους εκπαίδευσης στον χώρο των Μ.Μ.Ε. στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1991.
- Εργαστήρι Επαγγελματικής Δημοσιογραφίας: Το εργαστήρι ιδρύθηκε το 1976. Σήμερα δε λειτουργεί καθώς ανέστειλε την λειτουργία του το 2018, μετά τον θάνατο του Προέδρου του Γ.Χάγιου.
- Σταμάτης Μαλέλης – New media studies: Το εργαστήρι νέων μέσων ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2007.
Καθώς στον χώρο της δημοσιογραφικής έρευνας δραστηριοποιούνται πια πάρα πολλοί ιδιώτες αλλά και έχει παρεισφρήσει απρόσκλητος, θα λέγαμε, ο απλός χρήστης των κοινωνικών δικτύων (facebook, instagram, pinterest, youtube, vimeo και άλλα πολλά), ο οποίος αναρτά ο,τιδήποτε υποπέσει στην αντίληψή του, βιντεοσκοπεί ό,τιδήποτε του τραβά την προσοχή, «σχολιάζει» δημοσίως πια ή και επιβάλλει πια την ανάγνωση των γεγονότων, η αναγκαιότητα για πολυεπίπεδη κατάρτιση, βαθιά γνώση του πώς λειτουργούν τα Μ.Μ.Ε. και διαφύλαξη της δεοντολογίας απαιτεί πολύ υψηλού επιπέδου σπουδές, καλλιεργημένο ταλέντο και ευρύτερη πολιτική σκέψη. Αυτά μπορούν και παρέχονται μόνο στο πλαίσιο σοβαρών σπουδών δημοσιογραφίας. Άποψη της γράφουσας είναι πως τον πλήρως κατάλληλο εξοπλισμό για το επάγγελμα/ λειτούργημα αυτό παρέχουν τα πανεπιστημιακά τμήματα δημοσιογραφίας.
Πηγές
Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού
Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε.
Ηλ. Ταχ.: [email protected]
Κωνσταντίνος Ουρανός
Δάσκαλος
Μαρία Γάλλου
Φοιτήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε., Ε.Κ.Π.Α.