Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου – Οι νέες θεραπείες
Σύνταξη άρθρου: Σύλβια Mάρκο
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός
Στις 4 Φεβρουαρίου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου. Στόχος της συγκεκριμένης ημέρας είναι η πρόληψη καθώς ο καρκίνος αποτελεί παγκοσμίως την πρώτη αιτία θανάτου με κάθε χρόνο 7 εκατομμύρια άνθρωποι να χάνουν τη ζωή τους και 11 εκατομμύρια να προσβάλλονται από την επάρατη αυτή νόσο.
Η πρόληψη
Ο καρκίνος μπορεί να αποφευχθεί έως και στο 43%(!) των περιπτώσεων, εάν τηρηθούν προϋποθέσεις πρόληψης, όπως οι κάτωθι:
- Η αποφυγή του καπνίσματος.
- Η αποφυγή της παχυσαρκίας μέσω της σωστής και ισορροπημένης διατροφής και της συστηματικής άσκησης.
- Η αποφυγή της ηλιακής ακτινοβολίας.
- Η ενημέρωση γύρω από τα εμβόλια που βοηθούν στην πρόληψη διάφορων μορφών καρκίνου.
Τι ονομάζεται «Καρκίνος»
Με τον όρο καρκίνο γενικώς ονομάζουμε τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό αλλά και την ανοργάνωτη ανάπτυξη των παθογόνων κυττάρων που δημιουργούν τη νόσο. Είναι γνωστό πως αποτελεί μια πολυπαραγοντική νόσο και οφείλεται κυρίως στην κληρονομικότητα του ατόμου. Η έκβαση της νόσου όμως καθορίζεται και από άλλους παράγοντες, όπως είναι η διατροφή, ο τρόπος ζωής και το περιβάλλον διαβίωσης.
Στην Ελλάδα σημειώνονται σε ετήσια βάση 40.000 νέα περιστατικά καρκίνου και 28.000 θάνατοι. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μεγάλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 46.000 καρκινοπαθών, έδειξε πως ένας στους πέντε υποφέρει από μέτριο έως σοβαρό πόνο διάρκειας 7 έως και ετών. Εύκολα γίνεται αντιληπτό πόσο υποβαθμίζεται από αυτό και μόνο η ποιότητα ζωής των ανθρώπων που νοσούν. Μπορεί να προσθέσει κανείς την αγωνία και την ψυχολογική πίεση, την καθημερινή δέσμευση των οικείων του ασθενούς, τον (αναπόφευκτο) στιγματισμό και περιθωριοποίηση, την οικονομική αιμορραγία.
Έρευνες που έγιναν το 2014 από τον Π.Ο.Υ. έδειξαν πως οι πιο γνωστές αιτίες θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως είναι:
- Ο καρκίνος του πνεύμονα με 1,3 εκατομμύρια θανάτους τον χρόνο.
- Ο καρκίνος του στομάχου με σχεδόν 1 εκατομμύριο θανάτους τον χρόνο.
- Ο καρκίνος του ήπατος με 662.000 θανάτους τον χρόνο.
- Ο καρκίνος του παχέος εντέρου με 665.000 θανάτους τον χρόνο.
- Ο καρκίνος του μαστού με 502.000 θανάτους τον χρόνο.
Η διατροφή ως εργαλείο πρόληψης
Είναι γνωστό πως η διατροφή συνδέεται άρρηκτα με την υγεία του ατόμου. Για να θεωρείται ένα διαιτολόγιο ισορροπημένο θα πρέπει να περιέχει τροφές φυτικής προέλευσης, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά και τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως είναι το ψωμί.
Είναι γεγονός πως τα τελευταία πενήντα χρόνια σημειώνεται δραματική αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες που έχουν οι Έλληνες αλλά και όλοι οι λαοί παγκοσμίως. Ο παραγκωνισμός της Μεσογειακής διατροφής καθώς και άλλων υγιεινών διαιτολογίων και παράλληλα η υιοθέτηση ενός μαζικού/βιομηχανοποιημένου τύπου διατροφής, έχει οδηγήσει στην αύξηση των κρουσμάτων των διαφόρων μορφών καρκίνου.
Σύμφωνα με μελέτες που πραγματοποιούνται για τη σχέση της διατροφής με την πρόληψη του καρκίνου, έχει παρατηρηθεί πως η παχυσαρκία και γενικότερα τα υπέρβαρα άτομα αποτελούν τον πρώτο στόχο κάποιων μορφών καρκίνου.
Σχέση διατροφής με τις διάφορες μορφές καρκίνου
Καρκίνος του μαστού
Η λανθασμένη διατροφή κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας πιθανολογείται να αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης κρουσμάτων μετέπειτα. Αντίθετα η κατανάλωση λαχανικών βοηθά στην πρόληψη. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως η καθημερινή υπερκατανάλωση αλκοολούχων ποτών, αυξάνει αισθητά τον κίνδυνο προσβολής από τη νόσο.
Καρκίνος του εντέρου
Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών προστατεύει το άτομο από τη νόσο του καρκίνου. Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πως το φολικό οξύ που βρίσκεται στα χορταρικά προσφέρει επίσης προστασία στον ανθρώπινο οργανισμό.
Καρκίνος των πνευμόνων
Όσον αφορά στους καπνιστές, οι οποίοι και κινδυνεύουν πρωτίστως από καρκίνο του πνεύμονα, τα λαχανικά και τα χόρτα φαίνεται να έχουν ευεργετικές ιδιότητες χωρίς αυτό να σημαίνει πως μπορούμε να παραβλέψουμε τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος.
Καρκίνος του προστάτη
Ο κώδωνας κρούεται για την υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος, καθώς και την πρόσληψη ασβεστίου. Αντιθέτως η ντομάτα, λόγου χάρη, έχει προστατευτική δράση για τον άνθρωπο.
Θρεπτικά συστατικά με αντικαρκινική δράση
Σύμφωνα με έρευνες, η πλούσια διατροφή σε βιταμίνες, ανόργανα στοιχεία και φυτοχημικές ενώσεις δρουν ευεργετικά στη μεταβολική δράση των κυττάρων αποτρέποντας έτσι την εμφάνιση καρκίνου. Ας δούμε λοιπόν ποιες είναι αυτές οι ουσίες.
- Βιταμίνη C
- Βιταμίνη E
- Τα φλαβονοειδή που φημίζονται για την αντιοξειδωτική τους δράση.
Σημαντικό είναι να πούμε πως, σύμφωνα με έρευνες, όταν η σουλφοραφάνη και το σελήνιο δρουν μαζί, η αντικαρκινική τους δράση αυξάνεται 13 φορές παραπάνω από όταν δρουν μεμονωμένα. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση της συνδυαστικής πρόσληψης ασβεστίου και βιταμίνης D καθώς φαίνεται να μειώνεται κατά πολύ η ανάπτυξη του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Μορφές θεραπείας κατά του καρκίνου
Το ανοσοποιητικό μας σύστημα λειτουργεί προστατευτικά για τον οργανισμό μας. Στη περίπτωση που αντιληφθεί την ύπαρξη κάποιας ξένης ουσίας, εκκρίνει ένα σύμπλεγμα πρωτεϊνών ή αλλιώς «αντισώματα», τα οποία με τη σειρά τους εξουδετερώνουν τους εισβολείς. Ως εισβολείς αντιμετωπίζονται επίσης τα καρκινικά κύτταρα. Παρόλα αυτά όμως το ανοσοποιητικό μας σύστημα αδυνατεί να τα αναγνωρίσει. Αυτός είναι και ο λόγος που τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν στρέψει την προσοχή τους σε έρευνες που έχουν ως στόχο τη βελτίωση της αντίδρασης της φυσικής άμυνας του οργανισμού στα καρκινικά κύτταρα.
Ανοσοθεραπεία
Ανοσοθεραπεία ονομάζεται η χρήση του ανοσοποιητικού συστήματος με στόχο την επίθεση και την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Τη μέθοδο αυτή μπορεί να την ακούσουμε και ως «βιολογική θεραπεία», «βιοθεραπεία» ή «θεραπεία μετατροπής βιολογικής αντίδρασης». Δεν είναι απαραίτητο να δοθεί μόνη της ως θεραπεία, καθώς πολλές φορές δίνεται συνδυαστικά με άλλες αντικαρκινικές θεραπείες.
Στόχος της ανοσοθεραπείας είναι η τροποποίηση της δραστηριότητας του ανοσοποιητικού συστήματος για να μπορέσει να καταπολεμήσει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Ως «έξυπνη βόμβα» κατευθύνεται σε ειδικούς στόχους στα καρκινικά κύτταρα, χωρίς όμως να βλάψει τα υγιή κύτταρα, με τα οποία γειτνιάζουν. Με αυτόν τον τρόπο η θεραπεία γίνεται λιγότερο τοξική για τον οργανισμό καθώς είναι πιο ειδική και πιο συγκεκριμένη.
Μια παραλλαγή της ανοσοθεραπείας είναι η διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος μέσω της χορήγησης ουσιών, τις μη ειδικές ανοσορρυθμιστικές ουσίες. Δύο τέτοιες ουσίες μπορούμε να τις συναντήσουμε συνδυαστικά με την εγχείρηση για τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε προχωρημένο στάδιο και για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστεως.
Μια ακόμη παραλλαγή της ανοσοθεραπείας είναι η παραγωγή «κυτταροκινών» στο εργαστήριο και στη συνέχεια η χρήση τους στην θεραπευτική αγωγή. Οι κυτταροκίνες είναι συγκεκριμένες πρωτεΐνες του ανοσοποιητικού συστήματος και ονομάζονται μετατροπείς βιολογικής αντίδρασης (BRM). Αυτές οι πρωτεΐνες αποτελούν την πλειοψηφία των αεροθεραπευτικών ουσιών που χρησιμοποιούνται και μελετώνται έως και σήμερα. Ας πάμε λοιπόν να δούμε ποιες είναι αυτές:
1. Ιντερφερόνες
Οι ιντερφερόνες είναι κυτταροκίνες που υπάρχουν φυσιολογικά στο ανθρώπινο σώμα. Υπάρχουν διάφορα είδη στον ανθρώπινο οργανισμό, όμως η ιντερφερόνη – άλφα είναι το είδος που χρησιμοποιείται συνήθως στην αντικαρκινική θεραπεία. Μπορούν είτε να διεγείρουν άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος ενισχύοντας τη μάχη, είτε να εμποδίσουν κατευθείαν τα καρκινικά κύτταρα.
Οι ιντερφερόνες χρησιμοποιούνται στη θεραπεία διάφορων παθήσεων. Τέτοιες παθήσεις είναι:
- Η λευχαιμία τριχωτών κυττάρων.
- Τα μελανώματα.
- Η χρόνια μυελογενής λευχαιμία.
- Το σάρκωμα Kaposi, που σχετίζεται με το AIDS.
2. Ιντερλευκίνες
Οι ιντερλευκίνες είναι επίσης ένας τύπος κυτταροκίνης. Στην αντικαρκινική θεραπεία χρησιμοποιείται η ιντερλευκίνη-2, η οποία έχει την ιδιότητα να διεγείρει άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού μας συστήματος, τα οποία με τη σειρά τους μπορούν να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα. Χρησιμοποιείται ως θεραπεία του καρκίνου των νεφρών και του μελανώματος, όταν βρίσκονται σε μεταστατικό στάδιο.
3. Αυξητικοί παράγοντες
Οι αυξητικοί παράγοντες ενισχύουν την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων αντί να δρουν κατευθείαν στα καρκινικά κύτταρα. Η παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων μειώνεται καθώς η χημειοθεραπεία λειτουργεί ως τροχοπέδη στις λειτουργίες του μυελού των οστών με αποτέλεσμα η άμυνα του οργανισμού να σημειώνει σημαντική πτώση, γεγονός που τον καθιστά πιο ευάλωτο στις μολύνσεις. Θα πρέπει να αναφέρουμε στο σημείο αυτό πως οι αυξητικοί παράγοντες κάνουν τον οργανισμό πιο ανθεκτικό στη χημειοθεραπεία.
4. Μονοκλωνικά αντισώματα
Τα μονοκλωνικά αντισώματα παράγονται μόνο σε εργαστήριο και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε θεραπείες συγκεκριμένων τύπων καρκίνου. Η λειτουργία τους είναι είτε η μεταφορά αντικαρκινικών φαρμάκων, είτε η μεταφορά ακτινοβολίας. Για την επίτευξη των τελευταίων, τα αντισώματα αυτά μόλις εισέλθουν στον οργανισμό ενώνονται με τα κύτταρα όγκου αλληλεπιδρώντας έτσι με τα καρκινικά κύτταρα. Στις Η.Π.Α., η Επιτροπή Τροφίμων και Φαρμάκων έχει δώσει την έγκρισή της σε δύο μονοκλωνικά αντισώματα. Το πρώτο είναι η ριτουξιμάμπη που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του υποτροπιάζοντος μη Hodgkin λεμφώματος Β κυττάρων. Το δεύτερο είναι η τραστουζουμάμπη που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, όταν βρίσκεται σε μεταστατικό στάδιο.
Λέμφωμα και Λευχαιμία, οι θεραπείες τους
Οι ασθενείς που έχουν προσβληθεί από λέμφωμα ή λευχαιμία υποβάλλονται σε μεταμόσχευση μυελού των οστών ή σε χημειοθεραπείες. Η μεταμόσχευση μυελού των οστών προτείνεται σε κάποιες περιπτώσεις. Ας μάθουμε λίγα πράγματα για τη διαδικασία. Η θεραπεία ξεκινά δυνατά καθώς ο ασθενής λαμβάνει μεγάλη δόση χημειοθεραπείας. Αυτό έχει ως στόχο την εξολόθρευση των καρκινικών κυττάρων και στη συνέχεια γίνεται η έγχυση των υγιών κυττάρων του μυελού των οστών. Τα κύτταρα αυτά μπορεί να προέρχονται είτε από τον ίδιο τον οργανισμό είτε από κάποιο συμβατό δότη. Ωστόσο στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως η προαναφερθείσα θεραπεία χορηγείται σε ασθενείς που βρίσκονται σε τελικό στάδιο καρκίνου. Η χορήγηση της εν λόγω θεραπείας μπορεί να επαναληφθεί, όταν αφορά σε ασθενείς που είτε απέρριψαν το μόσχευμα του μυελού των οστών ή που έχουν υποτροπιάσει.
Εμβόλια
Οι έρευνες για την ανακάλυψη και την παρασκευή εμβολίων που δρουν ενάντια στον καρκίνο δε σταματούν. Η διαφορά τους με τα εμβόλια που χορηγούνται για την καταπολέμηση κάποιας ασθένειας, είναι πως τα δεύτερα χορηγούνται προληπτικά ενώ τα πρώτα μόνο όταν έχει ήδη εμφανιστεί κάποιος όγκος από καρκινικά κύτταρα. Στόχος τους είναι η απόρριψη του καρκίνου από τον οργανισμό και φυσικά το να μην ξαναπροσβληθεί.
Φάρμακα στην Ελλάδα
Στις Η.Π.Α. μπορούν να χρησιμοποιηθούν έξι φάρμακα που έχουν λάβει έγκριση στις ανοσοθεραπείες. Η Ελλάδα έχει δώσει έγκριση για τρία από αυτά. Οι εγκρίσεις δίνονται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (F.D.A.) των Η.Π.Α. ως θεραπείες 2ης γραμμής για ασθενείς με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου, δηλαδή για ασθενείς οι οποίοι έχουν λάβει προηγουμένως χημειοθεραπεία. Τα φάρμακα αυτά δρουν κατά του καρκίνου του νεφρού, του τραχήλου, σε ένα ποσοστό που φτάνει το 4% του καρκίνου του εντέρου, του ουροθηλίου και τέλος του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα. Το nivolumab και το pembrolizumab είναι τα πρώτα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα που έλαβαν έγκριση. Το Venetoclax είναι ακόμη ένα φάρμακο που πήρε έγκριση για τη θεραπεία ασθενών που πάσχουν από Χρόνια Λεμφοκυτταρική Λευχαιμία. Είναι σημαντικό να πούμε σε αυτό το σημείο πως δυστυχώς οι εξετάσεις για τις θεραπείες αυτές δεν καλύπτονται ακόμη από τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας μας.
Φάρμακο για τον κληρονομικό καρκίνο του μαστού
Όσον αφορά στον καρκίνο του μαστού, ο οποίος προκαλείται από μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 και ΒRCΑ2, αναμένεται η έγκριση ενός νέου φαρμάκου που απευθύνεται στον κληρονομούμενο καρκίνο του μαστού. Το φάρμακο αυτό ανήκει στην κατηγορία των φαρμάκων που στοχεύουν απευθείας στα καρκινικά κύτταρα και θεωρείται πιο αποτελεσματικό από τη χημειοθεραπεία δεύτερης και τρίτης γραμμής.
Διάρκεια χημειοθεραπείας για συγκεκριμένους τύπους καρκίνου
Η χημειοθεραπεία αποτελεί την πιο παλιά μορφή αντιμετώπισης του καρκίνου. Δυστυχώς όμως εκτός από τα οφέλη για τον οργανισμό, υπάρχουν και ζημίες καθώς η θεραπεία αυτή δεν είναι εκλεκτική και μαζί με τα καρκινικά κύτταρα πλήττονται και πολλά υγιή. Ο στόχος λοιπόν είναι η μείωση του χρόνου έκθεσης του ασθενούς στη χημειοθεραπεία. Αυτό έχει επιτευχθεί συγκεκριμένα στον καρκίνο του εντέρου, όταν βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Ο χρόνος της χημειοθεραπείας από έξι μήνες μειώνεται στο μισό, σύμφωνα με τρεις νέες μελέτες.
Τα νέα του 2018 για τη θεραπεία του καρκίνου
Οι Έλληνες ειδικοί δηλώνουν πως η μάχη εναντίων του καρκίνου έχει αποφέρει ενθαρρυντικά αποτελέσματα καθώς εννιά στους δέκα ασθενείς που βρίσκονταν σε τελικό στάδιο θεραπεύτηκαν πλήρως. Επί παραδείγματι, το Κέντρο Αντικαρκινικών Ερευνών του Σιάτλ στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Ένωσης δήλωσε τη μεγάλη επιτυχία κατά των αιματολογικών καρκίνων. Οι ειδικοί μπόρεσαν να παρέμβουν στα Τ-κύτταρα εκπαιδεύοντάς τα να αναγνωρίζουν τα καρκινικά κύτταρα και να πολεμούν μόνο αυτά χωρίς να πλήττονται τα υγιή. Η θεραπεία αυτή εφαρμόστηκε σε ασθενείς που βρίσκονταν σε προχωρημένο αιματολογικό τύπου καρκίνο με αποτέλεσμα την εξαφάνιση της νόσου έπειτα από 18 μήνες θεραπείας.
Τα αυτοάνοσα και η ανοσοθεραπεία
Τα τελευταία πέντε έτη οι επιστήμονες μελετούν με επιμονή και υπομονή το κεφάλαιο «ανοσοθεραπεία» καθώς θεωρείται πως εκεί βρίσκεται η θεραπεία των καρκίνων του αίματος όπως είναι:
- Η λευχαιμία.
- Το πολλαπλούν μυέλωμα.
- Το λέμφωμα non Hodgkin.
Στη συγκεκριμένη θεραπεία οι επιστήμονες συνέλεξαν τα Τ-κύτταρα από το αίμα των ασθενών που έχουν προσβληθεί από αιματολογικό καρκίνο. Tα Τ-κύτταρα είναι τα κύρια κυτταρικά συστατικά της προσαρμοστικής ανοσολογικής απόκρισης. Η λειτουργία των Τ-κυττάρων είναι να αναγνωρίζουν συγκεκριμένα «μη ειδικά» αντιγόνα, κατά τη διάρκεια μιας διαδικασίας, η οποία είναι γνωστή ως παρουσίαση του αντιγόνου. Από τη στιγμή που έχουν εντοπίσει έναν εισβολέα, τα κύτταρα παράγουν συγκεκριμένες απαντήσεις οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στη συγκεκριμένη μέγιστη εξάλειψη παθογόνων παραγόντων ή παθογόνων μολυσμένων κυττάρων.
Στη συνέχεια τα τροποποίησαν γενετικώς προσθέτοντας στους υποδοχείς που έχουν CARs και προχώρησαν στην έγχυσή τους στον οργανισμό. Τα CARs είναι πρωτεΐνες που επιτρέπουν στα Τ-κύτταρα να αναγνωρίζουν μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη (αντιγόνο) σε κύτταρα όγκου. Αυτά τα επεξεργασμένα κύτταρα CAR αναπτύσσονται έπειτα στο εργαστήριο μέχρι να αριθμούν δισεκατομμύρια.
Ο εκτεταμένος πληθυσμός των CAR T-κυττάρων έπειτα εγχέεται στον ασθενή. Μετά την έγχυση, αν όλα πάνε όπως έχει προγραμματιστεί, τα Τ-κύτταρα πολλαπλασιάζονται στο σώμα του ασθενούς και με καθοδήγηση από τον κατασκευασμένο υποδοχέα τους, αναγνωρίζουν και σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα που φέρουν το αντιγόνο στις επιφάνειές τους.
Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής έδειξαν πως πάνω από το 90% των ασθενών με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία θεραπεύτηκε πλήρως. Σε άλλη κλινική μελέτη, όπου συμμετείχαν 40 ασθενείς που είχαν είτε λεμφοκυτταρική λευχαιμία είτε λέμφωμα, πάνω από το 80% αντέδρασε θετικά στη θεραπεία και περίπου το 50% θεραπεύτηκε πλήρως έπειτα από 18 μήνες θεραπείας.
Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι χρόνιες φλεγμονώδεις ασθένειες που εμφανίζονται όταν ο οργανισμός επιτίθεται και καταστρέφει τα δικά του κύτταρα και όργανα. Τέτοιες ασθένειες είναι:
- Θυρεοειδίτιδα Hashimoto
- Ψωρίαση
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Ελκώδης κολίτιδα
- Νόσος του Crohn
- Ερυθηματώδης λύκος
- Δερματίτιδες
- Μυασθένεια
- Διαβήτης τύπου Ι
- Σύνδρομο Sjogren
- Σκληροδερμία
- Γυροειδής αλωπεκία
- Θρομβοπενία.
Πρόκειται για νοσήματα που μέχρι τώρα απαιτούσαν τη λήψη ισχυρών φαρμακευτικών αγωγών εφ’ όρου ζωής. Μέχρι πρόσφατα η αντιμετώπιση τους ήταν μόνο συμπτωματική και στόχευε στη μείωση της φλεγμονής και στην καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τα νέα για τη θεραπεία του καρκίνου το 2019
Οι Η.Π.Α. έδωσαν έγκριση για την πρώτη αντικαρκινική θεραπεία κατά την οποία χρησιμοποιούνται γενετικά τροποποιημένα κύτταρα που προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή. Στη συνέχεια, επανεισάγονται τα λευκά αιμοσφαίρια στον οργανισμό και αυτά, αφού πολλαπλασιαστούν, προσπαθούν να εξοντώσουν τους στόχους τους. Προς το παρόν η θεραπεία αυτή αφορά μόνο στους ασθενείς που πάσχουν από λεμφοβλαστική λευχαιμία. Η Υπηρεσία Διαχείρισης Φαρμάκων και Τροφίμων ενέκρινε την τεχνική CAR-T.
Η θεραπεία αυτή ονομάζεται διαφορετικά «ζωντανό φάρμακο» και σημειώνει 83% επιτυχία στις κλινικές δοκιμές που έχουν πραγματοποιηθεί. Αυτό που διαφοροποιεί το CAR-T από τις άλλες θεραπείες είναι ότι ο επανασχεδιασμός της άμυνας του οργανισμού, γίνεται σε πολύ «χαμηλότερο επίπεδο».
Ο ασθενής που δέχτηκε πρώτος τη θεραπεία αυτή βρισκόταν ένα βήμα πριν το θάνατο. Μετά τη θεραπεία όμως ο ασθενής παραμένει υγιής χωρίς να έχει εμφανίσει ξανά κάποιο σύμπτωμα πέντε χρόνια μετά. Στη συνέχεια η θεραπεία αυτή χορηγήθηκε σε 63 ασθενείς και τα αποτελέσματα έδειξαν πως 52 από αυτούς συνεχίζουν να είναι καθαροί από καρκινικά κύτταρα. Φυσικά οι γιατροί συνεχίζουν να παρακολουθούν τους ανθρώπους αυτούς συλλέγοντας στοιχεία. Το ιδιαίτερο σε αυτή τη θεραπεία είναι πως το «ζωντανό φάρμακο» είναι προσαρμοσμένο στον οργανισμό του κάθε ασθενούς ξεχωριστά.
Κινδύνους που εγκυμονεί η θεραπεία
Η θεραπεία αυτή δυστυχώς ενδέχεται να έχει κάποια ρίσκα για την έκβαση της υγείας του ασθενούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σύνδρομο αποδέσμευσης κυτοκινών που είναι απειλητικό για τη ζωή του ασθενή, παρόλα αυτά η παρενέργεια αυτή μπορεί ωστόσο να ελεγχθεί με τη χορήγηση των κατάλληλων φαρμάκων.
Πηγές / σύνδεσμοι
- Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας
- ΚΕΕΛΠΝΟ
- Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία
- Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων
Ηλ. Ταχυδρομείο : [email protected]
Ευγενία Γεωργακοπούλου
Νοσηλεύτρια, Προϊσταμένη Πυρηνικής Ιατρικής
Ηλ. Ταχυδρομείο : [email protected]
Αναστασία Γερογιάννη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης