Τι είναι η υπογλυκαιμία στον σακχαρώδη διαβήτη

Σύνταξη άρθρου: Ιζαμπέλλα Λαδοπούλου
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Ως υπογλυκαιμία ορίζεται η διαταραχή της χαμηλής συγκέντρωσης γλυκόζης στο αίμα. Όταν δηλαδή δεν υπάρχει αρκετή γλυκόζη στο αίμα, που είναι απαραίτητη για την επάρκεια του οργανισμού σε ενέργεια και όχι μόνο.

Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας είναι μη ειδικά, δηλαδή η υπογλυκαιμία δε γίνεται αντιληπτή από εξειδικευμένα συμπτώματα.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα μιας κρίσης υπογλυκαιμίας:

• Εφίδρωση
• Τρόμος
• Ωχρότητα
• Ταχυκαρδία
• Αίσθημα προκάρδιων παλμών
• Αίσθημα πείνας
• Αυξημένη παραγωγή σιέλου
• Σύγχυση
• Απώλεια προσανατολισμού στον χώρο
• Επιθετική συμπεριφορά
• Σπασμοί
• Απώλεια συνείδησης
• Μη ειδικά συμπτώματα είναι η κεφαλαλγία, η ζάλη και η αδυναμία.

Για να αποδοθούν κάποια από αυτά τα συμπτώματα σε υπογλυκαιμία πρέπει να συνοδεύονται από την ύπαρξη χαμηλής τιμής γλυκόζης στο πλάσμα (<55mg.dl). Η εξαφάνιση των συμπτωμάτων που συνδέονται με την υπογλυκαιμία επέρχεται με τη διόρθωση της τιμής της γλυκόζης στο αίμα.

Τα συνηθέστερα αίτια της υπογλυκαιμίας σε έναν διαβητικό:

• Λάθη στη λήψη φαρμάκων.
• Λήψη αυξημένης ποσότητας ινσουλίνης ή αντιδιαβητικών δισκίων.
• Καθυστέρηση στη λήψη γευμάτων και σνακ.
• Εντατικοποιημένη ινσουλινοθεραπεία.
• Αυξημένη σωματική δραστηριότητα.
• Σωματική άσκηση παρατεταμένης διάρκειας ή πολύ αυξημένης έντασης.
• Λήψη οινοπνεύματος.
• Νεφρική ανεπάρκεια.

Η αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας: η διαδικασία

• Όταν η γλυκόζη στο αίμα είναι μικρότερη από 70 mg/dl, χορηγούνται 15 g υδατανθράκων, που είναι ισοδύναμα με: 3 δισκία γλυκόζης ή ½ κούπα τσαγιού με αναψυκτικό (όχι τύπου light) ή με χυμό φρούτων ή 6 άγλυκα κράκερ ή 3 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη ή μέλι.
• Περιμένουμε 15 λεπτά, και μετά κάνουμε μέτρηση του σακχάρου στο αίμα. Αν το σάκχαρο στο αίμα εξακολουθεί να είναι <70mg/dl χορηγούνται ξανά 15 g υδατανθράκων.
  Περιμένουμε 15 λεπτά και μετά επαναλαμβάνουμε τη μέτρηση του σακχάρου στο αίμα, για να διαπιστώσουμε ότι η υπογλυκαιμία έχει διορθωθεί.
• Αν ο χρόνος για το επόμενο γεύμα είναι μικρότερος από 1 ώρα, τότε μετά τη διόρθωση της υπογλυκαιμίας, ο ασθενής λαμβάνει κανονικά το γεύμα του. Αν ο χρόνος για το επόμενο γεύμα είναι μεγαλύτερος της 1 ώρας, τότε μετά τη διόρθωση της υπογλυκαιμίας χορηγούνται επιπλέον 15 g υδατανθράκων.

Οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν τα συμπτώματα και να αντιμετωπίζουν την υπογλυκαιμία ακόμη και όταν αυτή είναι ασυμπτωματική. Ο συχνός έλεγχος του σακχάρου είναι απαραίτητος για την πρόληψη της υπογλυκαιμίας, ιδιαίτερα μετά από αυξήσεις στη δόση των χορηγούμενων φαρμάκων και μετά από σωματική άσκηση.

Φυσικά αυτά επηρεάζουν λίγο την καθημερινότητα του ασθενούς, ειδικά όταν πρόκειται για παιδιά (που όμως ο σακχαρώδης διαβήτης εμφανίζεται σπανιότερα). Χρειάζεται οργάνωση της ρουτίνας και προγραμματισμός ώστε να μπορεί ο ασθενής να ζει μια κατά τα άλλα φυσιολογική ζωή.

Πηγές

1. ΡΑΠΤΗΣ Σ.Α. (1998). Σακχαρώδης διαβήτης. Στο: Eσωτερική Παθολογία Σ.Α. Ράπτη. Επιστ. Εκδ « Γρηγ. Παρισιάνος», Αθήνα, σελ.2144-2210.
2. ΚΑΤΣΙΛΑΜΠΡΟΣ Ν., ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Ι., ΤΕΝΤΟΛΟΥΡΗΣ Ν., ΤΣΑΠΟΓΑΣ Π. 2000. Μαθαίνω να ζω με τον διαβήτη. Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Λίτσας, σελ.254.