Σύνταξη άρθρου: Μελίνα Θεοδωρή

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Κανελέτο, άποψη της Βενετίας, 1737/38, Παλαιά Πινακοθήκη Μονάχου (Alte Pinakothek, Münich)

Η ιταλική γλώσσα είναι γνωστή για την ομορφιά και τη μουσικότητά της καθώς και για το ότι αποτελεί μέρος μιας πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Από την περίοδο της Αναγέννησης, η ιταλική γλώσσα έχει έντονη παρουσία στη λογοτεχνία, στην τέχνη και στη φιλοσοφία. Η ιστορική της σπουδαιότητα είναι επίσης αδιαμφισβήτητη. Τα ιταλικά είναι λατινογενής γλώσσα και ανήκει στην οικογένεια των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών. Ομιλείται από περίπου 70 εκατομμύρια ανθρώπους κυρίως στην Ιταλία, όπου είναι η επίσημη γλώσσα της. Ομιλείται επίσης στην Ελβετία, σε ορισμένες περιοχές της Κροατίας και της Σλοβενίας, και από παροικίες (λ.χ. στην Αργεντινή) σε διάφορες χώρες του κόσμου.

Αυτά όλα καθώς και πολλοί ακόμα παράγοντες ωθούν τους Έλληνες υποψήφιους φοιτητές να διεκδικούν μια θέση στα Τμήματα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας είτε της Αθήνας, στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνας, είτε της Θεσσαλονίκης, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Σημαντικό είναι να σημειωθεί πως, για να γίνει η εισαγωγή ενός υποψηφίου στα τμήματα Ιταλικής Γλώσσας, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εξέτασή του στο Ειδικό Μάθημα των Ιταλικών και η βαθμολόγησή του με βαθμό πάνω από τη βάση, δηλαδή το 10/20. Ας δούμε λοιπόν τα Τμήματα.

Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Αθήνας – Ε.Κ.Π.Α.

Το Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών που εστιάζει σε βασικά επιστημονικά πεδία, που αφορούν στη Γλώσσα, στη Γλωσσολογία, στη Λογοτεχνία, στον Πολιτισμό και στην Ιστορία της Ιταλίας.

Ακόμη, μελετώνται οι πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, αναδεικνύοντας τη σημασία της διεπιστημονικότητας και της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Η εκπαίδευση περιλαμβάνει επίσης διδακτική και παιδαγωγική κατάρτιση, προετοιμάζοντας τους φοιτητές για να ασκήσουν επαγγελματική δραστηριότητα στον τομέα της εκπαίδευσης και της γλωσσικής διδασκαλίας.

Το Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ιδρύθηκε, ως ανεξάρτητο Τμήμα, το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011. Οι επιδιώξεις του Τμήματος περιλαμβάνουν:

την καλλιέργεια κριτικού πνεύματος: Στόχος είναι οι φοιτητές να αναπτύξουν αυτονομία και ικανότητα κρίσης, προάγοντας ταυτόχρονα ένα διαρκές ενδιαφέρον για έρευνα,

την εκπαίδευση νέων επιστημόνων: Το Τμήμα προετοιμάζει φοιτητές να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, με διεπιστημονική γνώση και δεξιότητες,

τη δικτύωση με ακαδημαϊκά ιδρύματα: Η συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, ενισχύει τις δυνατότητες ανάπτυξης και ανταλλαγής γνώσεων,

την προώθηση της έρευνας: Η ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας στα επιστημονικά πεδία που καλύπτονται από το Τμήμα είναι πολύπλευρη και πλούσια, όπως θα δούμε παρακάτω.

Το πρόγραμμα σπουδών εστιάζει ειδικότερα:

στη βαθύτερη κατανόηση της Ιταλικής Γλώσσας: Επιτυχής εκμάθηση και χρήση της γλώσσας για διδακτικούς και επαγγελματικούς σκοπούς,

στη μελέτη πολιτισμού και λογοτεχνίας: Εμβάθυνση σε σημαντικές πτυχές της ιταλικής κουλτούρας,

στην ανάπτυξη ερευνητικών ικανοτήτων: Δημιουργία βάσης για έρευνα στη γλωσσολογία και άλλες συναφείς επιστήμες,

στην παιδαγωγική κατάρτιση: Εκπαίδευση για δασκάλους της Ιταλικής Γλώσσας, με στόχο την επαγγελματική αποκατάσταση.

Μεταπτυχιακά προγράμματα

Το Τμήμα προσφέρει το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ελληνοϊταλικές Σπουδές: Ιστορία Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση», το οποίο συνιστά επανίδρυση-αναμόρφωση του Π.Μ.Σ. «Ελληνορωμαϊκές-Ελληνοϊταλικές Σπουδές: Λογοτεχνία, Ιστορία και Πολιτισμός», που λειτουργεί στο Τ.Ι.Γ.Φ. από το 2008, καθώς και τη δυνατότητα πραγματοποίησης σπουδών σε διδακτορικό και μεταδιδακτορικό επίπεδο.

Οι στόχοι του Π.Μ.Σ. είναι:

• η εκπαίδευση υψηλού επιπέδου: Παρέχονται εξειδικευμένες γνώσεις που δημιουργούν επιστημονικό δυναμικό ικανό να συμμετάσχει σε έρευνα και διδασκαλία στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, εντός και εκτός Ευρώπης. Αυτό περιλαμβάνει τη μελέτη λογοτεχνικών αλληλεπιδράσεων και διαπολιτισμικών σχέσεων.

• η επιμόρφωση και υποστήριξη καθηγητών: Το πρόγραμμα απευθύνεται σε πτυχιούχους και σε καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προσφέροντας ενημέρωση στις σύγχρονες μεθόδους της Συγκριτικής Λογοτεχνίας και στις εξελίξεις σχετικά με τις ελληνοϊταλικές σχέσεις.

• οι νέες τεχνολογίες και έρευνα: Η εκπαίδευση στη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών που αφορούν στην έρευνα στις ανθρωπιστικές επιστήμες είναι κομβικής σημασίας για την ανάπτυξη διασυνοριακής συνεργασίας και την ενίσχυση της παρουσίας των σπουδών στο διεθνές ακαδημαϊκό περιβάλλον.

• η παραγωγή ερευνητικού έργου: Έμφαση δίνεται στην παραγωγή ερευνητικού έργου που συνδέεται με την κατανόηση και την ανάπτυξη του ελληνοϊταλικού λογοτεχνικού και πολιτισμικού γίγνεσθαι, προωθώντας έτσι τη συνεργασία και την αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο πολιτισμών.

Τα μόρια εισαγωγής

Για το έτος 2024, η βάση εισαγωγής στο Τμήμα, μέσω Πανελληνίων Εξετάσεων, ανήλθε στα 12.515 μόρια, μετά από μικρή μείωση από το 2023 στα 13.170 μόρια, ενώ το 2022 και 2021 κυμαίνονταν στα 11.310 και 10.665 μόρια αντίστοιχα. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι προαναφερθείσες χρονιές αποτελούν μια μεγάλη αύξηση στα μόρια εισαγωγής, αφού το 2020 είχαν πέσει στα 4.400.

Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Θεσσαλονίκης – Α.Π.Θ.

Το Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1961. Ασχολείται με τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και τον πολιτισμό της Ιταλίας, ως μια χώρα με την οποία η Ελλάδα είχε στενή και αδιάκοπη συναλλαγή πολιτισμών ανά τα χρόνια.

Στο Τμήμα η διδασκαλία της ιταλικής γλώσσας εστιάζει στην ολοκληρωμένη γλωσσική κατάρτιση των φοιτητών, με σκοπό τη βελτίωση των γλωσσικών τους δεξιοτήτων σε όλα τα επίπεδα. Αναγνωρίζοντας τη σημασία της γλωσσολογικής γνώσης, οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να μάθουν όχι μόνο τη γλώσσα, αλλά και να κατανοήσουν τις βασικές αρχές της γλωσσολογίας. Αυτό θα τους επιτρέψει να αναλύουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις δομές της γλώσσας και τις δυναμικές της γλωσσικής επικοινωνίας.

Η μέθοδος διδασκαλίας είναι προσαρμοσμένη στα πρότυπα του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες, που διασφαλίζει ότι οι φοιτητές θα αποκτήσουν επαρκείς γλωσσικές δεξιότητες σε προφορική και γραπτή μορφή. Η γλωσσολογική προσέγγιση (που αποτελεί και την αφετηρία του Τμήματος) ενισχύει την κριτική σκέψη και την ικανότητα ανάλυσης του γλωσσικού φαινομένου, ανοίγοντας τον δρόμο για μια ουσιαστικότερη κατανόηση της γλώσσας και της επικοινωνίας γενικότερα. Οι φοιτητές αποκτούν ένα εργαλείο για να ερμηνεύουν και να κατανοούν πιο σύνθετες γλωσσικές καταστάσεις, προετοιμαζόμενοι για την επαγγελματική τους πορεία ή για περαιτέρω ακαδημαϊκή έρευνα στον τομέα της γλώσσας και των γλωσσών.

Το πρόγραμμα σπουδών προσφέρει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην ιταλική λογοτεχνία, καλύπτοντας την ιστορική της εξέλιξη, τα διάφορα λογοτεχνικά είδη και τις προκλήσεις της λογοτεχνικής κριτικής. Οι φοιτητές ασχολούνται με κριτική και διερευνητική ανάγνωση κειμένων, ενσωματώνοντας τη μεθοδολογία στη διαδικασία ανάλυσης. Ερευνώνται επίσης τα ιστορικά, πολιτικά, γεωγραφικά και καλλιτεχνικά πλαίσια που διαμορφώνουν τη λογοτεχνική παραγωγή. Επιπλέον, το πρόγραμμα περιλαμβάνει μαθήματα που προετοιμάζουν τους φοιτητές να αναλάβουν ρόλο επαγγελματία μεταφραστή. Έτσι, δύνανται να λειτουργούν ως διαμεσολαβητές ανάμεσα σε πολιτισμούς. Η εκπαίδευση καλύπτει τόσο τη θεωρητική όσο και την πρακτική πλευρά της μετάφρασης, εφοδιάζοντάς τους με αναγκαίες δεξιότητες για την επιτυχή άσκηση του επαγγέλματος.

Οι περισσότεροι πτυχιούχοι ασχολούνται με τη διδασκαλία της ιταλικής γλώσσας στον ιδιωτικό τομέα (Κέντρα Ξένων Γλωσσών) και στο δημόσιο τομέα (Πανεπιστήμια, Τ.Ε.Ι., Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων, δημόσια Γυμνάσια) της εκπαίδευσης. Για τον λόγο αυτό, το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει μαθήματα που έχουν ως στόχο την προετοιμασία των μελλοντικών καθηγητών ιταλικής γλώσσας.

Μεταπτυχιακά προγράμματα

Το αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) αφορά στην ανάπτυξη και προώθηση της γνώσης και της έρευνας στους τομείς της ιταλικής λογοτεχνίας, της μετάφρασης και του πολιτισμού, καθώς και της γλωσσολογίας με έμφαση στις εκπαιδευτικές εφαρμογές. Στόχος είναι η παραγωγή εξειδικευμένων επιστημόνων που συμβάλλουν στην προώθηση και διάδοση της ιταλικής γλώσσας και πολιτισμού, καθώς και στη μελέτη της γλωσσολογίας, σε ευρύτερο πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, το Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ. παρέχει Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Ιταλικές Σπουδές και Επιστήμες της Γλώσσας», το οποίο απονέμει Δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις παρακάτω δύο Ειδικεύσεις:

• Λογοτεχνία, μετάφραση και πολιτισμός

• Εκπαιδευτικές εφαρμογές στην εκμάθηση και αξιολόγηση δεύτερης ξένης γλώσσας

Τα μόρια εισαγωγής

Τα μόρια εισαγωγής για τους υποψήφιους φοιτητές του Τμήματος φαίνεται να έχουν μια σταθερά ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια καθώς το 2024 η βάση ανήλθε στα 12.730 μόρια, το 2023 στα 12.500, το 2022 στα 11.460 και το 2021 στα 10.783 μόρια.

Πηγές

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Μελίνα Θεοδωρή

Καθηγήτρια Γερμανικής Γλώσσας, απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α.