Σύνταξη άρθρου: Ιωάννα Ασυλογιστάκη

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Στο σχολείο του 21ου αιώνα με τις νέες τεχνολογίες, το διαδίκτυο, το ανώτερο επίπεδο των εκπαιδευτικών και τη στήριξη του Υπουργείου Παιδείας, υπάρχουν οι τέλειες βάσεις για να εδραιωθεί η επικοινωνία μεταξύ σχολείου και κοινωνίας και να εμπλουτιστεί η μάθηση καθώς αυτή συνεπικουρείται πια από ένα ισχυρό εργαλείο της μη τυπικής μάθησης που δεν είναι άλλο από τη σχολική εφημερίδα, την εφημερίδα του κάθε σχολείου. Είτε σε έντυπη λοιπόν μορφή είτε σε ψηφιακή, ο σχολικός τύπος είναι ένας σχετικώς ακόμη ανεκμετάλλευτος δίαυλος έκφρασης και επικοινωνίας, που τα τελευταία χρόνια κυρίως έχει ανοίξει τα φτερά του.

Σε πολλά σχολεία που δεν εκδίδουν σχολική εφημερίδα ή περιοδικό (για λόγους που θα αναφερθούν παρακάτω) αλλά ακόμα και σε αυτά που εκδίδουν, σίγουρα πολλοί θα αναρωτηθούν: Γιατί να εκδίδεται μια σχολική εφημερίδα; Δεν είναι χάσιμο χρόνου; Δεν είναι κουραστικό να ασχολείται κανείς; Ποιο το νόημα και τι κερδίζουν μαθητές και εκπαιδευτικοί;

Τα οφέλη της σχολικής εφημερίδας για τους μαθητές

Όλα τα παραπάνω ερωτήματα διέπονται από τη συνήθη λάθος λογική που απαντάται γενικώς στο γιατί κάποιος να κάνει κάτι παραπάνω από ό,τι κάνουν συνήθως οι πολλοί. Τέτοιες απορίες και ερωτήματα μόνο λογικοφάνεια έχουν και είναι βλαβερά. Βάζοντάς τα λοιπόν στην άκρη, ας αναλογιστούμε τα οφέλη της σχολικής εφημερίδας που είναι πολλά και ουσιαστικά. Καταρχάς, η ύπαρξή της και μόνο σε ένα σχολείο είναι μια ευχάριστη και δημιουργική δραστηριότητα, η οποία κάνει πολύ πιο ενδιαφέρουσα τη σχολική καθημερινότητα για όλους. Κέρδος μέγιστο είναι η συμμετοχή μαθητών, οι οποίοι δείχνουν μικρό ή μέτριο ενδιαφέρον για τα μαθήματα. Χάρη στη συμμετοχή τους αρχίζουν και μελετούν περισσότερο και γιατί το σχολείο τούς φαίνεται πιο ελκυστικό και γιατί πρέπει να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της εφημερίδας. Μία σχολική εφημερίδα, ιδιαιτέρως αν τα τεύχη της είναι τακτικά και με πλούσια και ποικίλη ύλη, δείχνει ένα σχολείο/μελίσσι, ένα σχολείο δραστήριο και εξωστρεφές. Αυτονόητο είναι λοιπόν πως κάθε εκπαιδευτικός, γονέας και μαθητής μπορεί να αναγνωρίσει τα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας δράσης στο σχολείο και τον θετικό αντίκτυπο στη διεύρυνση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Πρόκειται για μία δράση μη τυπικής μάθησης στο σχολείο με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται.

Η σχολική εφημερίδα είναι το δημόσιο βήμα του σχολείου. Ως εκ τούτου αναδεικνύει τη σημασία της ελεύθερης έκφρασης των μαθητών. Τους κάνει πιο δραστήριους και παραγωγικούς εντός και εκτός του σχολείου, αφού δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές και τις μαθήτριες να εκφέρουν τις απόψεις τους σε θέματα που ενδιαφέρουν τους ίδιους στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, χρησιμοποιώντας τον δικό τους, αυθεντικό λόγο. Μια σχολική εφημερίδα δίνει κίνητρο στα παιδιά να σκεφτούν, να «ψαχτούν», να σχηματίσουν τη γνώμη τους, να εμπλουτίσουν τον λόγο τους, να εργαστούν σε ομάδες και να δημιουργήσουν κάτι δικό τους, μέσω του οποίου θα ακουστεί η φωνή τους στη σχολική κοινότητα και στην τοπική κοινωνία, εν ολίγοις να δώσουν το στίγμα τους. Η σχολική εφημερίδα είναι απαραίτητη και πλέον χρήσιμη, καθώς αποτελεί ένα πεδίο έρευνας, μάθησης και απόκτησης εμπειριών μέσω του οποίου μπορούν τα παιδιά και οι έφηβοι να επικοινωνήσουν με τους ενήλικες αλλά και με άλλα σχολεία σε όλη την Ελλάδα, σε όλον τον πλανήτη! Επίσης, όπως προαναφέραμε, σημαντικό πολύ είναι πως δίνοντας πρωτοβουλίες στους μαθητές ενισχύεται η θέση τους στη σχολική ζωή και οι αρμοδιότητες που εμπλουτίζουν τον ρόλο τους στο σχολείο έχουν θετικότατες επιδράσεις στην αντίληψή τους για αυτό και κατά συνέπεια στη σχολική τους επίδοση και, το σημαντικότερο, στη διαγωγή τους.

Η συνεργασία μαθητών και εκπαιδευτικών

Ένα ακόμα θετικό μέσα στα πλαίσια του σχολικού τύπου είναι η συνεργασία μεταξύ μαθητή και δασκάλου/καθηγητή, που απογειώνεται! Ο δάσκαλος έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει κάτι νέο, κάτι ενδιαφέρον, ξεφεύγοντας από το καθημερινό πρόγραμμα. Μαζί του σε αυτό είναι πάντα οι μαθητές του, η περιέργεια των οποίων εξάπτεται λίγο ή πολύ και επιθυμούν να ασχοληθούν. Ξαφνικά, πέρα του μαθήματος και των διαγωνισμάτων, μαθητές και δάσκαλοι έρχονται πιο κοντά και συζητούν για χίλια δυο άλλα πράγματα: τι εξώφυλλο θα κάνουμε σε αυτό το τεύχος, ποια θέματα θα αναλύσουμε, ποιος θα κάνει τι, από πού θα βρούμε εικόνες για το τάδε άρθρο κ.ο.κ. . Κάθε φορά, σε κάθε τεύχος που ετοιμάζεται, ο εκπαιδευτικός είναι εκεί για να βοηθήσει, να συμβουλεύσει, να παρακινήσει, να συντονίσει, να λύσει απορίες ακόμα και εντάσεις. Η σχολική εφημερίδα ενώνει ακόμα περισσότερο τους μαθητές με τους δασκάλους τους, ενισχύοντας τον διάλογο μεταξύ τους και πηγαίνοντας τη σχέση τους ένα βήμα παραπέρα (έξω από την τυπική σχολική τάξη).

Τα οφέλη της κοινωνίας από τη σχολική εφημερίδα

Η σχολική εφημερίδα αποτελεί ένα δυναμικό μέσο διαλόγου μεταξύ της σχολικής κοινότητας και της ευρύτερης κοινωνίας. Ένας από τους βασικούς της ρόλους είναι ότι «ανοίγει» το σχολείο στην κοινωνία. Ωθεί το σχολείο να στραφεί προς τον «έξω κόσμο» από τον οποίο είναι υπό μία έννοια, αν όχι αποκομμένο, σίγουρα αποστασιοποιημένο και τους μαθητές του να τον παρατηρήσουν: τα προβλήματά του, τις μικρές «ρωγμές» και τα θέματα που μπορούν να βελτιωθούν. Βέβαια μία σχολική εφημερίδα, όταν ασχολείται με ευρύτερα κοινωνικά θέματα, δεν εστιάζει μόνο στα κακώς κείμενα αλλά αναφέρει και την ομορφιά τους, τις αρετές των ανθρώπων, αναδεικνύει ενέργειες και συμπεριφορές καλοσύνης και αγάπης. Η γνώμη των παιδιών και των νέων μέσω της σχολικής εφημερίδας μπορεί να φανεί χρήσιμη και διαφωτιστική για τους ενήλικες, ειδικά από αυτούς που ασχολούνται με τα κοινά. Αλλά το σημαντικότερο που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι ότι η οπτική γωνία του παιδιού και του εφήβου σχετικά με τη ζωή μέσα και έξω από το σχολικό περιβάλλον είναι κάτι που λείπει από την κοινωνία! Περνώντας σχεδόν όλη την ανήλικη ζωή τους ακούγοντας τους ενήλικες και τις ιστορίες τους, είναι απαραίτητο για τα ίδια τα παιδιά ως μοναδικά πρόσωπα και μελλοντικοί πολίτες να πουν και αυτά την άποψή τους, τις δικές τους ιστορίες, και να εξελιχθούν σε άτομα με κριτική σκέψη.

Επιπλέον, οι γονείς μπορούν μέσω του σχολικού τύπου να πλησιάσουν το σχολείο και να νιώσουν πιο οικεία με τον χώρο όπου τα παιδιά τους περνούν τόσες ώρες. Έχουν κάτι χειροπιαστό (και πολύ πιο δημιουργικό από ένα διαγώνισμα) που τους αποδεικνύει το επίπεδο της δουλειάς και προσπάθειας των παιδιών τους και των εκπαιδευτικών, γεμίζοντάς τους με περηφάνια για τα παιδιά τους αλλά και πίστη στο Σχολείο.

Η εφαρμογή του Υπουργείου Παιδείας για τις Σχολικές Εφημερίδες

Σύμμαχος των σχολικών εφημερίδων αποτελεί το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων μέσω του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου (Π.Σ.Δ.). Το Π.Σ.Δ. είναι το εθνικό δίκτυο και ο πάροχος υπηρεσιών διαδικτύου, το οποίο διασυνδέει και υποστηρίζει σχολικές, διοικητικές και άλλες μονάδες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Μεταξύ των διάφορων υπηρεσιών του (ηλεκτρονικής μάθησης, διακυβέρνησης, τηλεδιασκέψεων κ.ά.), είναι η εφαρμογή Schoolpress, η οποία παρέχεται δωρεάν σε όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Μέσω αυτής, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές τους μπορούν να δημιουργήσουν και να προβάλλουν στο Διαδίκτυο ψηφιακές εφημερίδες και περιοδικά, με την προϋπόθεση ότι έχουν λογαριασμό στο Π.Σ.Δ., ο οποίος και αποκτάται πάρα πολύ εύκολα.

Επίλογος

Φυσικά, τίποτα δεν είναι ρόδινο… Υπάρχουν πολλά σχολεία που δεν έχουν εφημερίδα (συνήθως γιατί κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να κάνει την αρχή) και άλλα, άτυχα σχολεία τα οποία αν και εξέδιδαν σταμάτησαν, λόγω μικρής ανταπόκρισης και συμμετοχής, μη υποστήριξης από τον σύλλογο διδασκόντων κ.ά. . Σε περίπτωση που δεν υπάρχει εξ αρχής σχολική εφημερίδα, η σκέψη της δημιουργίας της μπορεί να αγχώσει ακόμα και τον πιο έμπειρο εκπαιδευτικό! Σε ένα σχολείο που δεν έχει επιχειρηθεί ποτέ (ή χειρότερα, επιχειρήθηκε ανεπιτυχώς), η διαδικασία να ξεκινήσει και να εδραιωθεί μια σχολική εφημερίδα δημιουργεί πολλά θέματα όπως: παρέκκλιση από το αναλυτικό πρόγραμμα, αφοσίωση, ανεπάρκεια χρόνου, απαιτητικότητα καθηκόντων, κακή συνεργασία, αρνητική ανταπόκριση κ.ά. . Προφανώς όμως, θέματα υπάρχουν και σε εν εξελίξει μαθητικές εφημερίδες, οι οποίες αισίως συνεχίζουν τον αγώνα τους παρ’ όλες τις αντιξοότητες, χάρη στην επιμονή των μαθητών και τη στήριξη των δασκάλων τους!

 

Επίλογος του Εκδότη

Άποψη του Εκδότη είναι πως η δημιουργία εφημερίδας και περιοδικού σε κάθε σχολείο θα έπρεπε να είναι υποχρεωτική. Πολλά τα υπέρ αυτού και στο παρόν άρθρο η κυρία Ασυλογιστάκη επιχειρηματολόγησε επαρκώς για τα οφέλη της σχολικής εφημερίδας και του σχολικού τύπου. Προσωπικώς θα προσέθετα και τα εφόδια που δίνει η ενασχόληση με τη σχολική εφημερίδα στο να προετοιμαστεί ο μαθητής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την επαγγελματική και κοινωνική κονίστρα.

Πηγή

Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο

 

Ηλ. ταχ.: [email protected]

Ιωάννα Ασυλογιστάκη

Δασκάλα