Σεπτεμβριανά του 1955 στην Κωνσταντινούπολη
Σύνταξη άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός
Επιμέλεια άρθρου: Περίανδρος Καράλης
Ξεκινάμε το παρόν με μια μουσική πρόταση από την Κωνσταντινούπολη. Τραγούδια που μιλούν για την Πόλη και τους ανθρώπους της.
Μουσική βιβλιοθήκη: «Πόλη, τόπος, άνθρωποι, μνήμες».
Στο άρθρο αυτό σημειώνεται: Καθώς Ελλάδα και Ελληνισμός για λόγους ιστορικούς, πολιτικούς και πολιτισμικούς δεν ταυτίζονται γεωγραφικά, συμβαίνει στη χώρα μας κάτι παράδοξο. Υπάρχουν εντός της πάμπολλες παροικίες Ελλήνων, οι οποίοι κατάγονται από τις Ελληνικές Πατρίδες του εξωτερικού! Η πιο εμβληματική και σεβάσμια από αυτές είναι αυτή των Κωνσταντινουπολιτών.
Έχει λοιπόν το ΑΘΗΝΟΔΡΟΜΙΟ κάθε λόγο να δημοσιεύει άρθρο για τα τραγικά συμβάντα της 6ης και της 7ης Σεπτεμβρίου 1955 και είναι διττός. Αφενός διότι είναι γεγονός πολύ κρίσιμο, αν και σχετικώς παραγνωρισμένο, της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και αξίζει να ενημερωθεί κανείς για αυτό από τα σχετικά βιβλία. Αφετέρου, και για εμάς εδώ στο ΑΘΗΝΟΔΡΟΜΙΟ εκ φύσεως κυρίως, επειδή πολλοί από τους τότε διωχθέντες Κωνσταντινουπολίτες έκαναν δεύτερη πατρίδα τους την πόλη μας. Πράγματι η κοινότητα των Κωνσταντινουπολιτών στην Αθήνα και μεγάλη και σημαντική και ιδιαίτερης αξίας για τη χώρα είναι.
Ας δούμε τα γεγονότα με πολύ λίγα λόγια. Τη νύχτα της 6ης Σεπτεμβρίου 1955 παρακρατικές ομάδες της κυβέρνησης στην Τουρκία, εξαπέλυσαν πογκρόμ κατά συγκεκριμένων εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων στην Κωνσταντινούπολη. Κύριος στόχος αυτής της οργανωμένης και καλά προετοιμασμένης νυχτερινής καταδρομής υπήρξε πρωτίστως η Ελληνική (Ρωμαίικη) μειονότητα. Οι υλικές – οικονομικές καταστροφές τεράστιες, η ψυχολογική και εθνική ζημία για τους Έλληνες ανυπολόγιστη, η ποιοτική και παραγωγική υποβάθμιση της τουρκικής κοινωνίας μη αναστρέψιμη. Αφορμή στάθηκαν γεγονότα της Κύπρου, που αφορούσαν στον τρόπο με τον οποίο ασκούσαν οι Βρετανοί την αποικιακή τους πολιτική. Σε κάθε περίπτωση ήταν ένα γεγονός που, αν ανατρέξει κανείς στον διεθνή τύπο της εποχής, έκανε αίσθηση και δημιούργησε αναταράξεις σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Οι ταραχές και οι καταστροφές συνεχίστηκαν και τις επόμενες ημέρες.
Συνέπεια των Σεπτεμβριανών είναι πολλοί Κωνσταντινουπολίτες να αποφασίσουν να φύγουν από την προαιώνια πατρίδα τους για λόγους ασφαλείας αλλά και, πολλοί περισσότεροι, να απελαθούν για πάντα από την τουρκική κυβέρνηση με κάθε είδους πρόφαση. Αρκεί να εκδιώκονταν. Φυσικά στην Αθήνα, και σε όλη την Ελλάδα, ευδοκίμησαν και χρωμάτισαν το τοπίο και την εποχή.
Ποιοι είναι οι Κωνσταντινουπολίτες στην Αθήνα
Για να γνωρίσουμε καλύτερα τους συμπολίτες μας από την Πόλη, δε χρειάζεται να πει κανείς πολλά. Αρκεί να ενημερωθούμε για τους συλλόγους, που έχουν στην Αθήνα. Εντυπωσιάζει ο αριθμός τους, το πολυσχιδές του χαρακτήρα τους, η ποικιλία, ο πλούτος των δράσεών τους, η ενεργητικότητά τους. Ας τους δούμε.
- Σωματείο Ελλήνων Υπηκόων Απελαθέντων
- Αδελφότης Μεγάλου Ρεύματος «ο Ταξιάρχης».
- Αθλητικός Όμιλος Ταταούλων
- Αστικός Οικοδομικός Συνεταιρισμός «Νέα Κωνσταντινούπολις»
- Αθλητικό Βυζαντινό Κέντρο
- Διεθνές Δίκτυο Κωνσταντινοπολιτών
- Ένωση 1924 (Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπόλεως)
- Ένωση Κωνσταντινουπολιτών
- Εστία Θεολόγων Χάλκης
- Εστία Κωνσταντινουπολιτών
- Εταιρεία Μελέτης της καθ’ ημάς Ανατολής
- Μορφωτικός Σύλλογος Γαλατά
- Νέος Κύκλος Κωνσταντινουπολιτών
- Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών
- Σύλλογος Μουσικόφιλων Κωνσταντινουπόλεως
- Σύλλογος Πριγκηπιανών «Άγιος Γεώργιος ο Κουδουνάς»
- Σύνδεσμος Αποφοίτων Ροβερτείου Σχολής (Robert College)
- Φιλανθρωπικός Σύνδεσμος Γαλατά
- Σύνδεσμος Ζαππίδων
- Σύνδεσμος Ζωγραφειωτών
- Σύνδεσμος Ιωακειμειάδων
- Σύνδεσμος Κεντρικιαδών
- Σύνδεσμος Μεγαλοσχολιτών
- Σύνδεσμος Φίλων Μουσικής «η Θεοτόκος»
- Επτάλοφος
- Βοσπορίς
- Λουρίδειο Ίδρυμα – Μνήμες της Πόλης
- Σύνδεσμος Ελλήνων Βετεράνων Αθλητών Στίβου Κωνσταντινουπόλεως
- Ένωση Κωνσταντινοπολιτών Μικρασιατών Βορείου Αττικής «η Αγία Σοφία».
Σημείωση: Οι Σύλλογοι ή οι Ενώσεις των οποίων δεν έχουμε συνδέσει τον υπερσύνδεσμό τους (λινκ), βρίσκονται ομαδικώς στους εξής: enokon.org ή mikrasiatis.gr.
Οι παραπάνω Σύλλογοι είναι αυτοί της Αττικής. Αν προσμετρήσει κανείς τους υπόλοιπους της Ελλάδας και του Εξωτερικού, ο κατάλογος μακραίνει θεαματικά.
Οι Ρωμιοί της Πόλης είναι κάτοικοι πια της Αθήνας. Ας ψάξουμε να τους βρούμε, να τους γνωρίσουμε. Ο πολιτισμός του Βυζαντίου δεν είναι μόνο η Αγια – Σοφιά, η ιστορία που κάναμε στο σχολείο, το μεγαλείο του μεσαιωνικού Ελληνισμού. Είναι και η ζώσα μικροϊστορία αυτών των ανθρώπων, δίπλα μας. Όπως τα Σεπτεμβριανά.
Πηγές
- Οι Ρωμηοί της Πόλης, τραύματα και προσδοκίες, Μερόπη Αναστασιάδου – Πωλ Ντυμόν, βιβλιοπωλείον της Εστίας.
- Ο μηχανισμός της καταστροφής, Σπύρος Βρυώνης, βιβλιοπωλείον της Εστίας.
- Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινοπουλιτών.
- Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού.
Ηλ. Ταχ.: [email protected]
Μαρία Γάλλου
Δημοσιογράφος