Ποιο άθλημα να διαλέξω για το παιδί μου

Καθώς η σχολική χρονιά έχει ξεκινήσει για τα καλά και η προσαρμογή στο σχολείο είναι ήδη σε ωρίμανση, αυτό που απασχολεί μικρούς και μεγάλους είναι οι εξωσχολικές δραστηριότητες. Και αν τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών, τα ωδεία και τα φροντιστήρια των μαθητών του λυκείου είναι ήδη δρομολογημένα, οι καλλιτεχνικές και οι αθλητικές δραστηριότητες, ως πιο ελεύθερες επιλογές, είναι ακόμη υπό συζήτηση και υπό αναζήτηση. Ας δούμε λοιπόν τι πρέπει οι γονείς μα και τα παιδιά να λαμβάνουν υπόψιν τους, όταν θέλουν να διαλέξουν κάποιο άθλημα για να ασχοληθούν.

Μία σημείωση, πριν να ξεκινήσουμε: οι γονείς, καταρχάς, πρέπει να έχουν εμπεδωμένη την αντίληψη πως, πέρα από τα ιδιαίτερα οφέλη που μπορεί να προσφέρει μια δομημένη δραστηριότητα, όπως η κολύμβηση, η πετοσφαίριση, το μπαλέτο, η αντισφαίριση, η ιππασία, το ποδόσφαιρο κ.ο.κ., τα παιδιά τους πρέπει να έχουν χρόνο και για ελεύθερο παιχνίδι. Η αθλητική δραστηριότητα δεν αντικαθιστά το ελεύθερο παιχνίδι αλλά το συμπληρώνει.

Μπαίνοντας στο προκείμενο, επισημαίνεται πως τα παιδιά ιδανικά καλό θα ήταν να έρθουν σε επαφή με πολλαπλά ερεθίσματα προκειμένου να καταλήξουν σε αυτό που προτιμούν. Το σημαντικότερο είναι το άθλημα που θα επιλεγεί να αρέσει στο παιδί. Ο βασικός σκοπός της ενασχόλησης των παιδιών με οποιοδήποτε άθλημα είναι να τους προσφέρει χαρά κι όχι να κάνουν πρωταθλητισμό, να ενθουσιάζει πρωτίστως τα ίδια και ας μη συμπίπτει πάντοτε η επιλογή τους με τα προσωπικά «θέλω» των γονιών. Ας δούμε λοιπόν τις επιλογές που υπάρχουν.

 

Οι αθλοπαιδιές (πετοσφαίριση– καλαθοσφαίριση– ποδόσφαιρο- χειροσφαίριση)

Τα παιδιά μπορούν να ξεκινήσουν τις αθλοπαιδιές από τις ηλικίες των 6-7 ετών καθώς υπάρχει για αυτά η εκδοχή «μίνι». Φυσικά, σε αυτά τα αθλήματα τα παιδάκια μπορούν να παραμείνουν για χρόνια και να εξελιχθούν σε επαγγελματίες. Είτε το κάνουν αυτό είτε όχι όμως, σε κάθε περίπτωση τα οφέλη είναι πολλαπλά σε όλους τους τομείς. Δηλαδή:

• Η προσωπικότητα. Το παιδί βελτιώνει πάρα πολύ την αντίληψη και την ταχύτητα σκέψης (αφού πρέπει να πάρει γρήγορες αποφάσεις σε σύντομο χρόνο). Ενισχύει επίσης την κοινωνικοποίησή του καθώς αποτελεί μέλος ομάδας πολλών παιδιών. Αυξάνει τη φυσική του κατάσταση (δύναμη, ταχύτητα, ευλυγισία), ενισχύει την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή του. Μη λησμονούμε πως ο σεβασμός και η συνεργασία είναι δομικά χαρακτηριστικά όλων των ομαδικών αθλημάτων.
• Η εργατικότητα.Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που συμμετέχουν σε ομαδικά αθλήματα, είναι πιο πιθανό να δουλεύουν πιο πολύ στο σχολείο αλλά και ως ενήλικες να αποδίδουν καλύτερα στη δουλειά τους. Αυτό συμβαίνει γιατί μέσα από το ομαδικό άθλημα τα παιδιά μαθαίνουν πώς να είναι πειθαρχημένα και πώς να παραμένουν συγκεντρωμένα καθώς και πώς να κάνουν υπομονή, όταν τα πράγματα δυσκολεύουν. Επίσης, τα παιδιά που ασχολούνται με τον ομαδικό αθλητισμό, μαθαίνουν από πολύ νωρίς πώς να διατηρούν την ισορροπία ανάμεσα στο σχολείο, στον αθλητισμό και τις κοινωνικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να αποκτούν δεξιότητες οργάνωσης σε πολλούς τομείς της ζωής τους.
• Η συνεργασία. Θα μάθουν να συνεργάζονται με άλλα παιδιά, να επιλύουν συγκρούσεις ειρηνικά και με κατάλληλους τρόπους. Επιπλέον να κατανοούν ότι όλοι έχουν έναν στόχο που είναι το καλό της ομάδας. Συνεργασία σημαίνει και «μοιράζομαι».Τα παιδιά καλλιεργούν την ενσυναίσθηση και μαθαίνουν να μοιράζονται με όλα τα μέλη της ομάδας νίκες, ήττες, δηλαδή να βιώνουν όμοιες καταστάσεις και συναισθήματα με τους άλλους. Με λίγα λόγια να βιώνουν την αίσθηση του ανήκειν!
• Η αίσθηση της διαφορετικότητας. Στην πορεία της ενασχόλησής τους με τα αθλήματα μαθαίνουν να σέβονται τη διαφορετικότητα ως προς τις ικανότητες, τις δυνατότητες και το ταλέντο. Όλα χρειάζονται και χρησιμεύουν. Όλοι μαθαίνουν πώς να αξιοποιούν τη δική τους σκευή και αυτό πρέπει να γίνεται σεβαστό. Όσον αφορά στο κάθε άθλημα, βάζει το μυαλό τους στο πώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν κατά τρόπο βέλτιστο τα μοναδικά/διαφορετικά χαρακτηριστικά των μελών της ομάδας.
• Κοινωνικοποίηση. Τα παιδιά μπορούν να κάνουν φιλίες με άλλα παιδιά που έχουν όμοια ενδιαφέροντα. Πρόκειται για φιλίες που ίσως διατηρηθούν μια ολόκληρη ζωή. Επιπλέον, οι φιλίες είναι το πρώτο πεδίο της ζωής, στο οποίο τα παιδιά δοκιμάζονται σε πραγματικές συνθήκες, εκτός οικογένειας.

Ας δούμε λοιπόν, το καθένα ξεχωριστά, τα αθλήματα με τα οποία μπορεί το παιδί να ασχοληθεί μετά το σχολείο.

 

Κολύμβηση

Από βρεφική ηλικία μαζί με τον γονιό μπορεί να ξεκινήσει η κολύμβηση, γιατί το βρέφος είναι εξοικειωμένο με το υγρό στοιχείο αφού προϋπήρχε στην κοιλιά της μητέρας του. Η κολύμβηση έχει το πλεονέκτημα ότι με αυτήν γυμνάζεται όλο το μυϊκό σύστημα. Η κολύμβηση επηρεάζει ευνοϊκά τη λειτουργία της καρδιάς, το κυκλοφορικό και το αναπνευστικό σύστημα του οργανισμού. Η πίεση και η αντίσταση του νερού κατά τη διάρκεια της κολύμβησης, έχουν μία ιδιαίτερη επίδραση στην καρδιά, στους πνεύμονες και στο κυκλοφορικό σύστημα. Βοηθάει επίσης στο αναπνευστικό (γι’ αυτό και συστήνεται σε παιδιά με βρογχικό άσθμα). Παιδιά που ασχολούνται με την κολύμβηση συστηματικά, δεν αρρωσταίνουν εύκολα, ιδιαίτερα τον χειμώνα καθώς μειώνονται αισθητά οι πιθανότητες να κολλήσουν μία γρίπη ή ίωση. Επιπλέον το παιδί θα μάθει να κολυμπάει με ασφάλεια και πειθαρχία και το καλοκαίρι στη θάλασσα. Μην ξεχνάμε πως στατιστικά ο πνιγμός είναι από τις πρώτες βασικές αιτίες θανάτου από ατύχημα σε παιδιά! Το αποτελεσματικότερο μέσο, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος πνιγμού είναι η εκμάθηση κολύμβησης. Όχι απλά η γνώση των κολυμβητικών κινήσεων αλλά και η άνετη και σωστή συμπεριφορά μέσα στο νερό. Όσον αφορά στην ψυχολογία, η κολύμβηση ενισχύει την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή τους, τη σιγουριά και το θάρρος τους, ισχυροποιεί τη θέλησή τους και προάγει την ανεξαρτησία τους.

 

Γυμναστική– κλασσικός /σύγχρονος χορός (ενόργανη- ρυθμική– μπαλέτο)

Τα παιδιά μπορούν να ξεκινήσουν από 4 ετών. Με την ενόργανη γυμναστική, τη ρυθμική, το μπαλέτο, τον κλασσικό και σύγχρονο χορό τα παιδιά καλλιεργούν όλες τις φυσικές τους ικανότητες, όπως ταχύτητα, δύναμη, ευλυγισία, μυϊκή συναρμογή καθώς επίσης τη χάρη και τη «χορευτικότητα». Τα παιδιά γνωρίζουν το σώμα τους, μαθαίνουν να το ελέγχουν και να απολαμβάνουν την κίνηση που προέρχεται από βιωμένες δραστηριότητες της καθημερινότητάς τους. Αντιλαμβάνονται τον χώρο και το σώμα τους σε αυτόν, αποκτούν και αναπτύσσουν ισορροπία και δύναμη, ενισχύουν και αναπτύσσουν την ευλυγισία τους. Ακόμη μαθαίνουν να εκφράζονται δημιουργικά μέσω του σώματός τους με τη βοήθεια της μουσικής και του χορού, να εμπλουτίζουν τη φαντασία τους και φυσικά να διασκεδάζουν! Το παιδί εργάζεται καλά και πολύ σε ατομικό επίπεδο και γίνεται πιο συνεπές, πιο συγκροτημένο, πιο αποφασιστικό.

 

Αντισφαίριση (τέννις)

Υπάρχει το μίνι τέννις με παιγνιώδη μορφή από 3 ετών και πάνω. Σε ηλικία 6 ετών και πάνω μπορεί να αντιληφθεί καλύτερα την τεχνική και να την αφομοιώσει. Η ανάπτυξη γίνεται ομοιόρφα καθώς δουλεύει ολόκληρο το σώμα. Στα συν είναι πως το τέννις βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία, βοηθά στο κάψιμο του λίπους και τη βελτίωση της καρδιαγγειακής φυσικής κατάστασης αλλά και διατηρεί υψηλά επίπεδα ενέργειας. Δεδομένου ότι είναι ένα άθλημα υψηλής έντασης, βοηθά την καρδιά να αντλεί το αίμα πιο αποτελεσματικά. Επιπλέον, αυξάνει κατά πολύ την ελαστικότητα. Πρόκειται για τη διαρκή κίνηση που κάνει το σώμα κατά την άθληση και έτσι γίνεται πιο ευέλικτο και πιο ελαστικό.

Τέλος, το τένις βοηθά την πνευματική απόδοση και τη μνήμη. Όσον αφορά στην πνευματική ανάπτυξη του παιδιού, αυτή επικεντρώνεται στον σχεδιασμό και υλοποίηση στρατηγικών: Το τέννις έχει να κάνει με την «ανάγνωση» και πρόγνωση της επόμενης κίνησης του αντιπάλου αλλά και πώς να σχεδιάζονται οι δικές του, πώς να λαμβάνει ακριβείς αποφάσεις, να εκτιμά τους κινδύνους και τις ευκαιρίες και να είναι προσηλωμένο στον στόχο ενώ το παιχνίδι είναι σε πλήρη εξέλιξη! Πρόκειται για την επιτομή της αυτοσυγκέντρωσης. Επιπλέον το τέννις βοηθά τον/την μαθητή/τρια να ελέγχει τη σωματική, την ψυχική και τη συναισθηματική πίεση.

 

Ιππασία 

Μπορεί να ξεκινήσει από μικρή ηλικία να έρχεται σε επαφή με το άλογο ,να μαθαίνει να το φροντίζει (ταΐζει και χαϊδεύει) και γύρω στα 6 να ξεκινήσει να ιππεύει.

Πιο συγκεκριμένα, ένα παιδί που θα ασχοληθεί με την ιππασία εκτός από την εκμάθηση της τεχνικής θα έχει τα εξής οφέλη:

• Εξασκεί συγκεκριμένες μυϊκές ομάδες του σώματος αλλά και αυξάνει τη συνολική του σωματική δύναμη.
• Εξισορροπεί πάνω στο άλογο. Αυτή η αίσθηση ισορροπίας σταδιακά θα επεκταθεί στον ψυχικό και συναισθηματικό κόσμο του παιδιού κάνοντάς το ήρεμο ως άνθρωπο.
• Αναπτύσσει το αίσθημα της ευθύνης για τη φροντίδα του αλόγου και κατ’ επέκταση μαθαίνει να λειτουργεί με υπευθυνότητα σε τομείς που το αφορούν ανάλογα με την ηλικία του.
• Αποκτά την αίσθηση της κοινωνικότητας, της συντροφικότητας και της καλής συνεργασίας.
• Ενισχύει την αυτοπεποίθησή του. Μαθαίνει να βάζει στόχους που θα πρέπει με συντονισμένες ενέργειες να πραγματοποιεί και, κυρίως, μαθαίνει να παίρνει ρίσκα και να αντιμετωπίζει τα απρόβλεπτα της ζωής.

Όταν τα παιδιά πηγαίνουν σ’ έναν ιππικό όμιλο, από τα πρώτα πράγματα που διδάσκονται είναι η φροντίδα του αλόγου τους, το φαγητό του, η καθαριότητά του, η περιποίηση των οπλών του, η ζεστασιά του τον χειμώνα. Ένας κλάδος της ιππασίας που βοηθά σημαντικά τα παιδιά με ιδιαιτερότητες είναι η θεραπευτική ιππασία, προσφέροντας οφέλη που αφορούν στην κίνηση, την ψυχολογία, την εκπαίδευση και την κοινωνικότητα των παιδιών.

 

Κλασσικός αθλητισμός (στίβος)

Τα παιδιά ηλικίας 4-5 ετών και πάνω μπορούν να συμμετέχουν σε κάποια αθλήματα του στίβου, όπως στο τρέξιμο ( δρόμοι ταχύτητας και αντοχής ) και σε δρομικές ασκήσεις. Στα υπόλοιπα πιο δυναμικά αθλήματα (άλματα, ρίψεις κ.λπ.) καλό θα είναι να ξεκινούν μετά τα 8 τους. Ο στίβος προάγει τη σωματική υγεία καθώς γυμνάζει αρμονικά όλες τις μυϊκές ομάδες και επιπλέον ενισχύει την καρδιαναπνευστική ικανότητα και την αντοχή του παιδιού καθώς και τη δύναμή του. Επίσης βοηθάει στην αύξηση της μυϊκής μάζας και στον έλεγχο του σωματικού λίπους, προλαμβάνει την υπανάπτυξη κάποιων μυών και μυϊκών ομάδων, χάρη στη φυσικότητα των κινήσεων και βελτιώνει τη στάση του σώματος και τη λειτουργία των αρθρώσεων. Συμβάλλει όμως και στην ψυχολογική ανάπτυξη καθώς με τον στίβο το παιδί αποκτά αυτοπεποίθηση, αποφασιστικότητα, επιμονή, πειθαρχία και ικανότητα συγκέντρωσης και, γενικότερα, το βοηθάει να χτίσει μια δυνατή προσωπικότητα. Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πως η έλλειψη επαρκούς σωματικής αντοχής, ταχύτητας και συντονισμού στις κινήσεις, μπορεί να εξαναγκάσει το παιδί σε αποχή από τα άλλα ομαδικά αθλήματα ή ακόμη να αποτελέσει λόγο για την παντελή απόρριψη του παιδιού από την ομάδα των συνομηλίκων του. Επιπλέον, η καλλιέργεια των φυσικών ικανοτήτων του μέσα από τον Κλασσικό Αθλητισμό οδηγεί το παιδί στην ανάπτυξη θετικής αυτοαντίληψης, τονώνει το αυτοσυναίσθημά του και θέτει τις βάσεις για την επιτυχή ενασχόληση με οποιοδήποτε άθλημα επιλέξει.

 

Ο/η προπονητής/τρια, πώς τον/την επιλέγουμε 

Προφανώς χρειάζεται η επιλογή ενός γυμναστή- προπονητή, μα πάνω από όλα εκπαιδευτή-παιδαγωγού, που θα μπορεί να βοηθήσει στη σωστή διαπαιδαγώγηση και ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού χωρίς να έχει ως αυτοσκοπό την πάση θυσία νίκη. Γι’ αυτόν τον λόγο οι γονείς θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη σημασία στη σωστή επιλογή συλλόγου, ομάδας, στην οποία θα εμπιστευθούν το παιδί τους. Απαραίτητο στοιχείο και οι σωστές ιατρικές εξετάσεις που απαιτούνται πριν τη συμμετοχή του παιδιού σε οποιοδήποτε άθλημα.

 

Νους υγιής εν σώματι υγιεί!

Ηλ. Ταχ.:[email protected]

Σοφία Αλεξανδροπούλου

Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής