Καλλιτεχνικά Σχολεία Ελλάδος
Σύνταξη άρθρου: Ιωάννα Ασυλογιστάκη
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός
Τη σήμερον ημέρα ο κόσμος ασχολείται κυρίως με τον οικονομικό, εμπορικό και τεχνολογικό τομέα. Από νεαρή ηλικία, οι μαθητές και μαθήτριες της χώρας μας προσανατολίζονται στις θετικές, τεχνολογικές και οικονομικές επιστήμες, «αφήνοντας απέξω» τις ανθρωπιστικές σπουδές και ειδικότερα τις Τέχνες, λόγω αδιαφορίας, άγνοιας της αξίας τους ή, πιο πρακτικά, του φόβου μιας αβέβαιης καριέρας. Το γεγονός αυτό είναι στενάχωρο από μόνο του, αλλά και πραγματικό κρίμα για τα παιδιά που ενδιαφέρονται και επιθυμούν να ασχοληθούν με τις Τέχνες και ίσως έχουν και ταλέντο. Στα παιδιά με κλίση λοιπόν προσφέρεται μια διαφυγή από το απλό και ίσως άτεχνο, ελληνικό σχολείο· τα Καλλιτεχνικά Σχολεία.
Ορισμός
Τα Καλλιτεχνικά Σχολεία είναι δημόσια σχολεία Δευτεροβάθμιας Γενικής Εκπαίδευσης, με διευρυμένο πρόγραμμα που δίνει έμφαση στις Τέχνες. Περιλαμβάνουν Γυμνάσιο και Γενικό Λύκειο και ως υπερτοπικά – διαδημοτικά σχολεία μπορούν να δέχονται μαθητές από περισσότερους δήμους. Ιδρύθηκαν το 2003 με σκοπό την εξοικείωση, ενθάρρυνση και υποστήριξη του ενδιαφέροντος των μαθητών για τις Καλές Τέχνες, καθώς και την καλλιέργεια των δεξιοτήτων τους. Επίσης, προετοιμάζουν τους νέους που επιθυμούν να ακολουθήσουν τις Τέχνες επαγγελματικά, χωρίς παράλληλα να υστερούν σε γενικές γνώσεις, αν τελικά επιλέξουν άλλον τομέα επαγγελματικής κατεύθυνσης. Να επισημανθεί ότι διαφέρουν από τα Μουσικά Σχολεία, τα οποία σας έχουμε παρουσιάσει σε προηγούμενο άρθρο.
Κατευθύνσεις και ωρολόγιο πρόγραμμα
Το πρόγραμμα μαθημάτων περιλαμβάνει όλα τα μαθήματα γενικής παιδείας του Γενικού Γυμνασίου-Λυκείου, με επιπλέον μαθήματα καλλιτεχνικής παιδείας των παρακάτω τριών κατευθύνσεων:
1) Κατεύθυνση Εικαστικών Τεχνών
Στην κατεύθυνση των Εικαστικών επιδιώκεται η ενίσχυση της δημιουργικότητας και της έκφρασης, της προσέγγισης του περιβάλλοντος, της κριτικής σκέψης και του πειραματισμού, μέσω μαθημάτων, όπως η δημιουργική γραφή και το εργαστήριο εικαστικών. Στα εργαστήρια οι καλλιτέχνες-εκπαιδευτικοί εξοικειώνουν τους μαθητές με τις αισθητικές αξίες της Τέχνης.
2) Κατεύθυνση Θεάτρου – Κινηματογράφου
Στην κατεύθυνση του Θεάτρου – Κινηματογράφου το πρόγραμμα επικεντρώνεται στην επίτευξη αρμονικής σχέσης με το σώμα, το οποίο ως εργαλείο συνειδητοποίησης θα αποτελέσει στη συνέχεια μέσο σπουδής και έκφρασης. Οι μαθητές διδάσκονται υποκριτική, φωνητική, βασικές αρχές σκηνοθεσίας, κινηματογραφικής τεχνολογίας – μοντάζ όπως και computer animation.
3) Κατεύθυνση Χορού
Στην κατεύθυνση του Χορού τα μαθήματα αφορούν σε βασικές ασκήσεις διδασκαλίας κλασικού μπαλέτου, μοντέρνου και παραδοσιακού χορού. Σταδιακά οι μαθητές (μέσω μεθοδευμένων, βιωματικών ασκήσεων) εξοικειώνονται με τους ρυθμούς και αποκτούν στοιχειώδεις γνώσεις για τη θεωρία και ιστορία της μουσικής. Επίσης, ασχολούνται λίγο με το θέατρο και τα εικαστικά.
Το ωρολόγιο πρόγραμμα των Καλλιτεχνικών Γυμνασίων και Λυκείων, είναι διευρυμένο και διαμορφώνεται σε σαράντα (40) ώρες εβδομαδιαίως. Λόγω του διευρυμένου ωραρίου αλλά και λόγω της απόστασης, οι μαθητές των Καλλιτεχνικών Σχολείων σιτίζονται δωρεάν εντός του σχολείου και μεταφέρονται δωρεάν από και προς το σχολείο που φοιτούν.
Εισαγωγή στα Καλλιτεχνικά Σχολεία
Στην Α΄ τάξη των Καλλιτεχνικών Γυμνασίων εγγράφονται μαθητές-απόφοιτοι των δημοτικών σχολείων κατόπιν επιλογής (εισαγωγικών εξετάσεων). Οι αιτήσεις για συμμετοχή στη διαδικασία επιλογής μαθητών υποβάλλονται από τους γονείς/κηδεμόνες των μαθητών, με τις εξετάσεις να διενεργούνται το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου κάθε σχολικού έτους. Κάθε μαθητής μπορεί να είναι υποψήφιος σε περισσότερες από μία κατευθύνσεις και, εάν επιλεγεί σε περισσότερες από μία κατευθύνσεις, θα εγγραφεί στην κατεύθυνση που θα επιλέξει ο ίδιος.
Στα Καλλιτεχνικά Λύκεια και συγκεκριμένα στην Α΄ τάξη αυτών εγγράφονται αυτοδικαίως οι απόφοιτοι των Καλλιτεχνικών Γυμνασίων και/ή μαθητές από άλλα γυμνάσια μετά από κατατακτήριες εξετάσεις. Αφού ολοκληρωθούν οι απευθείας εγγραφές έως τις 5 Σεπτεμβρίου κάθε σχολικού έτους και εφόσον ο επιτρεπόμενος αριθμός των μαθητών δεν έχει συμπληρωθεί, προκηρύσσονται κατατακτήριες εξετάσεις ειδικά για την Α΄ Λυκείου. Η εξεταστέα ύλη των κατατακτηρίων εξετάσεων της Α΄ Λυκείου προέρχεται από τη διδακτέα ύλη της Γ΄ τάξης των Καλλιτεχνικών Γυμνασίων ανά κατεύθυνση και μάθημα και ανακοινώνεται από τα Καλλιτεχνικά Σχολεία με τη λήξη του διδακτικού έτους.
Να σημειωθεί ότι τα κριτήρια για τον καθορισμό του αριθμού των μαθητών που δέχεται ένα σχολείο είναι η κτηριακή υποδομή του σχολείου και γενικότερα όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία του σχολείου, με τον αριθμό των μαθητών ανά τμήμα να μην υπερβαίνει τους είκοσι πέντε μαθητές.
Κατάλογος Καλλιτεχνικών Σχολείων
• Καλλιτεχνικό Σχολείο Γέρακα
Σκιάθου και Ηρακλειάς, Τ.Κ. 15344
Το σχολείο αυτό λειτουργεί στον Γέρακα του δήμου Παλλήνης Αττικής από τον Σεπτέμβριο του 2004 και είναι το πρώτο σχολείο αυτού του τύπου που ιδρύθηκε στην Ελλάδα. Συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία του μέχρι σήμερα, με βραβεία, διακρίσεις και συμμετοχές σε ευρωπαϊκά προγράμματα.
• Καλλιτεχνικό Σχολείο Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης
Κτήριο Γυμνασίου και Γραμματεία: Πανταζοπούλου 12Α, Τ.Κ. 56121
Λυκειακές τάξεις: Ναυάρχου Κουντουριώτη 33, Τ.Κ. 56122
Το Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο με λυκειακές τάξεις Αμπελοκήπων «Δημήτρης Χορν» λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 2007, με συμμετοχές σε ευρωπαϊκά προγράμματα, παραστάσεις, επισκέψεις σε μουσεία και άλλες δραστηριότητες.
• Καλλιτεχνικό Σχολείο Ηρακλείου Κρήτης
Πρώην αμερικανικη βάση Γούρνες-Πεδιάδας, Τ.Κ. 71500
Iδρύθηκε το 2004 και είναι το μοναδικό του είδους του στην Κρήτη. Οι σχολικές του δραστηριότητες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων σεμινάρια και προγράμματα, όπως η ιστορία του χρώματος και εκπαίδευση αλλοδαπών μαθητών.
• Καλλιτεχνικό Σχολείο Κερατσινίου – Δραπετσώνας
Ελευθέριου Βενιζέλου 98, Τ.Κ. 18755
Η λειτουργία του σχολείου ξεκινάει στο σχολικό έτος 2017-18, η ιστορία όμως του κτηρίου ξεκίνησε το 1932. Τα άλλοτε «Λουτρά Παλαντζιάν» με 46 χαμάμ, 10 ιαματικούς λουτήρες και θαλάσσια λουτρά απαλλοτριώθηκαν το 1986 από τον δήμο, κηρύχτηκαν διατηρητέα από το Υπουργείο Πολιτισμού και μετά από εργασίες στέγασαν το Καλλιτεχνικό Σχολείο Κερατσινίου – Δραπετσώνας.
• Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Περιστερίου
Λευκωσίας 50 και Αγίου Ιωάννου Θεολόγου 6-8, Τ.Κ. 12133
Το Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Περιστερίου ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Σεπτέμβριο του 2017. Συστεγάζεται με το Τ.Ε.Ε. του δήμου, στον δεύτερο όροφο. Ανεβάζει θεατρικές παραστάσεις, διοργανώνει εκθέσεις ζωγραφικής, διαθέτει ραδιοφωνική ομάδα κ.ά. .
• Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Κοζάνης
Νέο Κλείτος, Τ.Κ. 50100
Το έκτο Καλλιτεχνικό Σχολείο που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα λειτούργησε το πρώτο σχολικό του έτος 2018-2019 μόνο με την Α΄ τάξη Γυμνασίου και 25 μαθητές. Κατά το σχολικό έτος 2019- 2020 λειτούργησαν η Α΄ και η Β΄ Γυμνασίου με τον μαθητικό πληθυσμό να ανέρχεται στους 57.
• Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Μεσολογγίου
Παπαδιαμαντοπούλου 100, Τ.Κ. 30200
Το σχολείο λειτουργεί για πρώτη φορά το σχ. έτος 2019-2020 μόνο με την Α΄ τάξη Γυμνασίου στις καινούργιες εγκαταστάσεις του 2ου Γενικού Λυκείου Μεσολογγίου. Έχει κεντρίσει όμως το ενδιαφέρον της τοπικής κοινωνίας με τις αιτήσεις για συμμετοχή στις εξετάσεις εισαγωγής του 2020 να ξεπερνούν τις 60.
• Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Αθηνών
Δράκοντος 37, Τ.Κ. 10442
Το Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Αθηνών ξεκίνησε τη λειτουργία του το σχολικό έτος 2019-2020 με δύο τμήματα γενικής παιδείας Α΄ Γυμνασίου. Συστεγάζεται με το Μουσικό Σχολείο Αθήνας στην Ακαδημία Πλάτωνος και στην πρώτη κιόλας χρονιά δέχτηκε επισκέψεις καλλιτεχνών, επισκέφτηκε μουσεία και συμμετείχε σε πρόγραμμα θεατρικών συμπράξεων καθώς επίσης και σε ομαδική έκθεση των έργων των μαθητών του στο Κέντρο Πολιτισμού του Δήμου Αθηναίων, «Μελίνα Μερκούρη». Οι μαθητές του δε έχουν γυρίσει και ταινία για την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Επίλογος
Είναι καλό να ξεκαθαριστεί ότι τα Καλλιτεχνικά Σχολεία δεν είναι σχολεία που ειδικεύουν τους μαθητές στην Τέχνη, αλλά είναι κάτι παραπάνω. Τα παιδιά που θα αποφοιτήσουν από ένα Καλλιτεχνικό Σχολείο δεν χρειάζεται να γίνουν οπωσδήποτε ζωγράφοι ή ηθοποιοί ή καλλιτέχνες· μπορούν να γίνουν ό,τι θέλουν. Μέσα από την ποικιλομορφία των μαθημάτων γενικής και καλλιτεχνικής παιδείας, ο μαθητής/τρια έρχεται σε επαφή με το Ωραίο, εξοικειώνεται με όλες τις μορφές της Τέχνης και διαμορφώνει μια συγκροτημένη και ολοκληρωμένη προσωπικότητα.
Πηγές
Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων
Σωματείο Πτυχιούχων Ανωτάτων Σχολών Εικαστικών Τεχνών Ηπείρου
Ηλ. Ταχ.: [email protected]
Κωνσταντίνος Ουρανός
Δάσκαλος
Ιωάννα Ασυλογιστάκη
Δασκάλα
Τάσσος Κυρίκος
Μαθηματικός
Αγάθη Πατσιούδη
Δασκάλα – Ειδική δασκάλα επί των Διαταραχών Λόγου
Χριστίνα-Μαρίνα Κακλαμάνη
Νηπιαγωγός
