Σύνταξη άρθρου: Ελένη Μοσχοβάκη

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών στεγάζεται σε ένα νεοκλασικό κτήριο της οδού Πατησίων 47 απέναντι ακριβώς από το Πολυτεχνείο. Κτίστηκε το 1906 και ύστερα από τους σεισμούς του 1999 ανακαινίστηκε από τον αρχιτέκτονα Ευγένιο Νινιό. Αποδόθηκε ξανά για χρήση στο Ινστιτούτο το 2006.

Το κτήριο αυτό ανήκε από τη δεκαετία του 1920 στην εν Αθήναις Ιταλική Κοινότητα και στο Ιταλικό δημόσιο αργότερα. Η σημερινή του χρήση ξεκινά το 1954, οπότε και υπογράφηκε η μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας Μορφωτική Συμφωνία.

Οι δράσεις του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών

Διδασκαλία γλώσσας

Κύρια δράση και λειτουργία του Ινστιτούτου είναι η διδασκαλία και εκμάθηση της ιταλικής γλώσσας. Τα προγράμματα για την ιταλική γλώσσα συνίστανται σε:

  • Διδασκαλία της Ιταλικής γλώσσας
  • Μεταφραστική υπηρεσία
  • Διδασκαλία αγγλικής γλώσσας για αγγλόφωνα πανεπιστήμια και σχολές της Ιταλίας

Φυσικά δίδεται πιστοποίηση της γνώσης της Ιταλικής γλώσσας.

Η Βιβλιοθήκη

Η Βιβλιοθήκη του Ιταλικού Μορφωτικού Ιδρύματος είναι μία εξαιρετικά πλούσια βιβλιοθήκη. Περιέχει στην πρωτότυπη Λατινική και στην Ιταλική βιβλία και έργα της Λατινικής Γραμματείας, των βυζαντινών και ιταλικών Μέσων Χρόνων, της Αναγέννησης, των Νεότερων χρόνων. Φυσικά περιλαμβάνονται και βιβλία της σύγχρονης ιταλικής λογοτεχνικής και άλλης παραγωγής. Η Βιβλιοθήκη μπορεί να στηρίξει ακόμη και διδακτορική έρευνα.

Πέραν των προαναφερθέντων, η Βιβλιοθήκη μπορεί να παράσχει ποικίλο υλικό για τις τέχνες, την καθημερινότητα και την επικαιρότητα στην Ιταλία. Διαθέτει δε πλήρη και καλά ενημερωμένη σειρά εκδόσεων περιοδικών και εφημερίδων.

Στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο [email protected] οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνουν ερώτημα στη Βιβλιοθήκη και να λάβουν όλο το υλικό, που απαιτεί η έρευνα τους.

Εκδηλώσεις

Στους χώρους του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών διοργανώνονται συνέδρια, ημερίδες, εκθέσεις. Ακόμη ανεβαίνουν παραστάσεις και δίδονται συναυλίες και κονσέρτα. Για το πρόγραμμα αυτών των εκδηλώσεων ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να περιηγηθεί στην Ιστοσελίδα του Ινστιτούτου.

 

Επίλογος του Εκδότη…

Μυστήριο καλύπτει το όνομα του αρχιτέκτονα του κτηρίου του Ιταλικού Ινστιτούτου, στην οδό Πατησίων. Δεν αναφέρεται το όνομά του ούτε στη βιβλιογραφία (όση μπόρεσα να εντοπίσω), ούτε σε κάποια ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, ούτε καν στην επίσημη ιστοσελίδα του Ιταλικού Ινστιτούτου. Ξεκίνησα λοιπόν να ψάχνω να βρω το όνομα του ανθρώπου, που σχεδίασε το κτήριο.

Σε επικοινωνία μου με το Ινστιτούτο βρήκα αρωγό πρόθυμο στην έρευνά μου τον υπεύθυνο επικοινωνίας, κύριο Πολυχρονιάδη. Ο κύριος Πολυχρονιάδης ερεύνησε το θέμα, επικοινώνησε και με την Ιταλική Πρεσβεία στην Αθήνα. Όμως δε στάθηκε δυνατό να εξακριβωθεί το όνομα του αρχιτέκτονα. Για να βοηθήσει περαιτέρω, με έφερε σε τηλεφωνική επαφή με τον υπεύθυνο αρχιτέκτονα της ανακαίνισης του κτηρίου το 2000-2005, κύριο Ευγένιο Νινιό. Ο κύριος Νινιός δέχτηκε με χαρά να μας διαφωτίσει για το θέμα. Δυστυχώς, δε γνώριζε ούτε αυτός το όνομα του αρχιτέκτονα. Είχε όμως πολλές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το θέμα. Μας είπε λοιπόν πως όλα τα αρχικά έγγραφα του κτηρίου χάθηκαν και ότι το μόνο διασωθέν είναι το συμβόλαιο αγοράς του από την τότε Ιταλική Κυβέρνηση, το 1905. Στην ερώτησή μου γιατί χάθηκαν τα έγγραφα του κτηρίου, η απάντηση ήταν πως, καθώς κατασχέθηκαν τα περιουσιακά στοιχεία του ιταλικού δημοσίου στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, το ίδιο συνέβη και με το κτήριο του Ιταλικού Ινστιτούτου. Το Ινστιτούτο κατασχέθηκε και χρησιμοποιήθηκε για να στεγάσει υπηρεσίες του ελληνικού δημοσίου. Τότε πετάχτηκαν πολλά και από τα ιταλικά έγγραφα, που φυλάσσονταν εκεί, μεταξύ αυτών και, πιθανότατα, το συμβόλαιο του αρχιτέκτονα ή κάποια μαρτυρία με το όνομά του.

Μολαταύτα, από την αρχιτεκτονική του κτηρίου, μπορούμε να συναγάγουμε κάποιες πληροφορίες για τον αρχιτέκτονα. Σύμφωνα με τον κύριο Νινιό λοιπόν είναι αρκετά πιθανό ο άνθρωπος αυτός να ήταν Ιταλός. Ο λόγος για αυτό το συμπέρασμα είναι πως το κτήριο φέρει αρκετά γνωρίσματα του Αναγεννησιακού ρυθμού, στην εκδοχή μάλιστα της Τοσκάνης-Φλωρεντίας. Δύσκολα κάποιος μη Ιταλός θα επέλεγε τα στοιχεία αυτά. Επιπλέον στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, αρκετοί Ιταλοί αρχιτέκτονες εργάζονταν στην οθωμανική Θεσσαλονίκη, καθώς την περίοδο αυτή σχεδιάζονταν και χτίζονταν πολλά κτήρια από Ευρωπαίους κατά παραγγελίαν της οθωμανικής διοίκησης. Καθόλου απίθανο λοιπόν η ιταλική κοινότητα της Αθήνας να γνώριζε και να κάλεσε έναν από αυτούς τους αρχιτέκτονες.

Ευχαριστώ θερμότατα για τη βοήθεια και τον κύριο Νινιό και τον κύριο Πολυχρονιάδη.

Κωνσταντίνος Ουρανός

 

Πηγές

Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών

Ευγένιος Νινιός Αρχιτέκτων

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Ειρήνη Ανθή

Καθηγήτρια Γαλλικών