Ευρωπαϊκές Ημέρες Συντήρησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Σύνταξη άρθρου: Σωσάννα Πλευριά
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός
Όταν θαυμάζουμε ένα αρχαιολογικό εύρημα σε ένα μουσείο, μια παλιά βυζαντινή τοιχογραφία σε μια εκκλησία, ένα πολύ παλιό ύφασμα ή ρούχο σε ένα λαογραφικό μουσείο αλλά και κτήρια και δομές σε έναν αρχαιολογικό χώρο, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν έχουν εργαστεί μόνο οι αρχαιολόγοι, οι ιστορικοί, οι μουσειολόγοι κ.ο.κ. . Ένα μεγάλο μέρος της εικόνας που έχουμε μπροστά μας οφείλεται στην εργασία των ανθρώπων, που ασχολούνται με την αποκατάσταση και συντήρηση όλων αυτών των τόσο σημαντικών αντικειμένων και στοιχείων, οι οποίοι και δεν είναι άλλοι από τους συντηρητές έργων τέχνης.
Οι συντηρητές και το έργο τους
Στη χώρα μας οι ειδικοί της συντήρησης και αποκατάστασης αρχαιοτήτων και έργων τέχνης είναι πτυχιούχοι του τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Το τμήμα αυτό ιδρύθηκε το 1985, στο τότε Τ.Ε.Ι. Αθήνας στο Αιγάλεω.
Οι συντηρητές ασχολούνται με οποιοδήποτε αντικείμενο ή μνημείο που έχει ιστορική, αρχαιολογική και γενικότερα καλλιτεχνική αξία. Σκοπός της εργασίας τους είναι να το διατηρήσουν, να επιβραδύνουν τη φυσική φθορά που φυσιολογικά υφίσταται, να αντιστρέψουν μέρος αυτής που έχουν ήδη υποστεί. Ακόμα καλύτερα να μπορέσουν να τα επαναφέρουν, όσο το δυνατόν γίνεται, στην αρχική τους κατάταση, ώστε ο παρατηρητής να μπορεί να κατανοήσει την αρχική τους μορφή. Οι συντηρητές είναι σε θέση να διακρίνουν σε ποιον βαθμό μπορούν να παρέμβουν σε ένα αντικείμενο, ώστε να αποφευχθεί η αλλοίωσή του, γνωρίζουν μεθόδους και τεχνικές αποκατάστασης καθώς επίσης μπορούν να δώσουν συμβουλές για τη συντήρηση και την έκθεση των αντικειμένων ή των μνημείων σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους. Η εργασία τους είναι δύσκολη και κοπιώδης, απαιτεί δε γνώσεις εξαιρετικά βαθείς για το αντικείμενό τους.
Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Συντήρησης
Ο θεσμός της Ευρωπαϊκής Ημέρας Συντήρησης αποτελεί πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Οργανισμών Συντήρησης και εορτάστηκε πρώτη φορά το 2018 στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς κατά το οποίο έλαβαν χώρα ποικίλες εκδηλώσεις σε πολλούς πολιτιστικούς χώρους και μουσεία της Ευρώπης. Φέτος η κεντρική ημερομηνία των εορτασμών είναι η Κυριακή 13 Οκτωβρίου, ενώ εκδηλώσεις πραγματοποιούνται μεταξύ 7 και 13 Οκτωβρίου και σε αυτές περιλαμβάνονται διαλέξεις, θεματικές ξεναγήσεις σε μουσεία ή εργοτάξια, εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και ενήλικες κ.ά. . Στόχος όλων αυτών είναι να ενημερωθεί το κοινό για την προσφορά, το έργο και το επάγγελμα του συντηρητή έργων τέχνης και για τη συμβολή του στην αποκατάσταση και διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Χωρίς το επιστημονικό έργο των ανθρώπων αυτών δε νοείται η λειτουργία των μουσείων και γενικότερα των χώρων τέχνης. Χρειάζεται λοιπόν να γίνει ευρύτερα γνωστή η αξία και η συμβολή τους στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς σε όλους τους αιώνες και τις εποχές της.
Πηγή
Σύλλογος Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Ηλ .Ταχ.: [email protected]
Ματίνα Δαμιανάκη
Αρχαιολόγος – Δημοσιογράφος
Σωσάννα Πλευριά
Αρχαιολόγος