Τα Τμήματα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Ελλάδας και της Κύπρου
Σύνταξη άρθρου: Μελίνα Θεοδωρή
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός
Η αγγλική γλώσσα είναι διεθνώς αναγνωρίσιμη και χρησιμοποιείται ευρέως σε διάφορους τομείς, γεγονός που την καθιστά ελκυστική σε πολλούς ανθρώπους. Αυτό αντανακλάται και στις προτιμήσεις των φοιτητών στην Ελλάδα. Η Αγγλική Γλώσσα αποτελεί την πρώτη επιλογή για σπουδές στα Τμήματα Ξένων Γλωσσών στα ελληνικά πανεπιστήμια, όπως αποδεικνύουν οι αριθμοί των υποψηφίων στα Ειδικά Μαθήματα των Πανελλαδικών Εξετάσεων.
Τα Τμήματα της Αγγλικής Γλώσσας
Τα Τμήματα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας στην Ελλάδα είναι δύο. Το πρώτο βρίσκεται στην Αθήνα, στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνας και το δεύτερο έχει ως έδρα τη Θεσσαλονίκη, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στην Κύπρο, αντίστοιχα προπτυχιακά προγράμματα είναι το Τμήμα Αγγλικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου και η Αγγλική Φιλολογία του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Πολλά είναι επίσης τα ιδιωτικά Κολέγια τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου που συμπεριλαμβάνουν στα προγράμματα σπουδών τους την Αγγλική Φιλολογία.
Σημειώνεται πως για να γίνει η εισαγωγή ενός υποψηφίου στα τμήματα Αγγλικής Γλώσσας απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εξέτασή του στο Ειδικό Μάθημα των Αγγλικών και η βαθμολόγησή του με βαθμό πάνω από τη βάση δηλαδή το 10/20. Ας δούμε λοιπόν τα Τμήματα.
Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Αθήνας – Ε.Κ.Π.Α.
Το Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (Τ.Α.Γ.Φ.) της Φιλοσοφικής Σχολής προσφέρει διεπιστημονικό πρόγραμμα σπουδών για τις αγγλικές σπουδές μέσα από δύο κύριους τομείς: τον Τομέα Γλώσσας-Γλωσσολογίας και τον Τομέα Λογοτεχνίας-Πολιτισμού. Οι φοιτητές του Τμήματος αποκτούν γνώσεις σχετικά με τη δομή και λειτουργία της αγγλικής γλώσσας, τη μετάφραση, τις θεωρίες γλωσσολογίας, καθώς και την αγγλόφωνη λογοτεχνία και πολιτισμό.
Το Τμήμα συνεργάζεται με άλλα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής, που εμπλουτίζουν τις σπουδές των φοιτητών με μαθήματα ελληνικής λογοτεχνίας, πολιτισμού, γλωσσολογίας και ψυχολογίας. Οι σπουδαστές έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν και να συνδυάσουν μαθήματα. Βασικούς στόχους του προγράμματος αποτελούν:
- η παροχή θεμελιώδους θεωρητικού υπόβαθρου για την κατανόηση της αγγλικής γλώσσας,
- η ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων για τη χρήση της γλώσσας,
- η εφαρμογή γλωσσολογικών θεωριών σε εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς τομείς,
- η μελέτη της αγγλόφωνης λογοτεχνίας και πολιτισμού,
- η σύνδεση της ελληνικής με την αγγλόφωνη λογοτεχνία,
- η καλλιέργεια αναλυτικής σκέψης και της ικανότητας γραφής επιστημονικών κειμένων,
- η ενίσχυση της κριτικής ανάλυσης κειμένων με τη διδασκαλία δεξιοτήτων μεθοδολογίας.
Οι επαγγελματικές δυνατότητες του Τμήματος Αγγλικής φιλολογίας
Η διεπιστημονική προσέγγιση του Τμήματος ανοίγει το εύρος του πτυχίου σε επαγγελματικές δυνατότητες τομέων, όπως η εκπαίδευση, η διεθνής έρευνα, η δημοσιογραφία, ο εκδοτικός τομέας, οι μεταφραστικές υπηρεσίες, το επιχειρείν και η δημόσια διοίκηση. Οι απόφοιτοι του Τ.Α.Γ.Φ. είναι εξοπλισμένοι όχι μόνο με γνώσεις αλλά και με κοινωνική και πολιτιστική γνώση, που τους επιτρέπει να αντιλαμβάνονται τις ξένες πολιτισμικές πρακτικές και ιδεολογίες καθώς και να συμμετέχουν ενεργά στην παγκόσμια κοινωνία.
Μεταπτυχιακά προγράμματα
Το πτυχίο Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας το οποίο οδηγεί στη χορήγηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.), ισότιμου με τον τίτλο σπουδών Μ.A. (Master of Arts) στα εξής επιστημονικά πεδία: Γλωσσολογία και Μετάφραση, Αγγλόφωνη Λογοτεχνία και Πολιτισμός, Μετάφραση και Πολιτισμός. Πιο συγκεκριμένα, το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στο Τ.Α.Γ.Φ. περιλαμβάνει τα εξής προγράμματα: «Αγγλικές Σπουδές: Λογοτεχνία και Πολιτισμός», «Αγγλική Γλώσσα, Γλωσσολογία και Μετάφραση» και το διατμηματικό Π.Μ.Σ. «Μετάφραση: Ελληνική, Αγγλική, Ρωσική».
Τα μόρια εισαγωγής στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α.
Για το έτος 2024 η βάση εισαγωγής στο Τμήμα, μέσω Πανελληνίων Εξετάσεων, ανήλθε στα 17.715 μόρια, δηλαδή αρκετά κοντά στην βάση του 2022 (17.635) και την βάση του 2021 (17.832), μετά την άνοδο που είχε το 2023 στα 18.320 μόρια.
Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Θεσσαλονίκης – Α.Π.Θ.
Το Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης είναι και αυτό παλαιό καθώς ιδρύθηκε το 1951. Οι τέσσερις τομείς που το απαρτίζουν (Θεωρητικής και Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας, Αγγλικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού, Αμερικανικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού, Μετάφρασης και Διαπολιτισμικών Σπουδών) καλύπτουν ευρύ φάσμα γνωστικών αντικειμένων, προσφέροντας δυνατότητα εμβάθυνσης σε θέματα που κυμαίνονται από τη γλωσσολογία και τη λογοτεχνία μέχρι τη μετάφραση και τις διαπολιτισμικές σπουδές.
Κάθε τομέας προσφέρει προσεγγίσεις και γνώσεις που συνδυάζουν τις θεωρητικές και πρακτικές πτυχές της εκπαίδευσης. Επιδίωξη του Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος είναι η δημιουργία εξειδικευμένων επιστημόνων που έχουν τη δυνατότητα να δραστηριοποιούνται σε ποικίλους επαγγελματικούς τομείς σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και σε θέσεις στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Στόχοι είναι:
- η εκπαίδευση νέων επιστημόνων (το πρόγραμμα αποσκοπεί στην παροχή μιας σε βάθος εκπαίδευσης σε βασικά αντικείμενα όπως γλώσσα, γλωσσολογία, λογοτεχνία, μετάφραση, πολιτισμός και διδακτική)
- η ανάπτυξη ερευνητικών δεξιοτήτων (οι απόφοιτοι διαθέτουν ισχυρό θεωρητικό υπόβαθρο αλλά και τη γνώση μεθόδων, ώστε να συμμετάσχουν σε έρευνα με υψηλότερα επίπεδα σπουδών)
- ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγών (η προώθηση της κινητικότητας μέσω ανταλλαγών διδασκόντων και διδασκομένων εντός της Ευρώπης αποτελεί σημαντικό στόχο με πολλαπλά οφέλη)
- η λειτουργία εργαστηρίων (η ύπαρξη εργαστηρίων ενισχύει τη συστηματική έρευνα και μελέτη εξειδικευμένων αντικειμένων. Προσφέρει επίσης την πολύ απαραίτητη και ζητούμενη πρακτική εμπειρία)
- διατμηματικά και διαπανεπιστημιακά προγράμματα σπουδών (η συνεργασία με άλλα τριτοβάθμια ιδρύματα, εγχωρίως και διεθνώς, αυξάνει τις επιλογές σπουδών)
- ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια (ενθαρρύνονται δράσεις που προάγουν την ανταγωνιστικότητα σε διεθνές επίπεδο και δημιουργούν δεσμούς με φορείς πολιτισμού πανευρωπαϊκά και παγκοσμίως)
- διοργάνωση συνεδρίων και έκδοση περιοδικών (δραστηριότητες που προάγουν την ικανότητα για έρευνα και για εξωστρέφεια. Διεθνώς αυτές θεωρούνται εξαιρετικά κρίσιμες ικανότητες)
- προσκεκλημένοι επιστήμονες (η υποδοχή επιστημόνων διεθνούς κύρους εμπλουτίζει τη μάθηση και την έρευνα στο Τμήμα και δημιουργεί άμιλλα)
- ακαδημαϊκή και ερευνητική ανάπτυξη διδακτικού προσωπικού (διαφαίνεται εδώ μία πρόθεση για διαρκή στήριξη για την επιστημονική πρόοδο του προσωπικού και την αναβάθμιση των μεθόδων διδασκαλίας όπου αυτό σκοπείται να γίνεται).
Μεταπτυχιακά προγράμματα
Το Τμήμα χορηγεί, μετά την απόκτηση του Πτυχίου Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (σπουδές οκτώ εξαμήνων), Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Α.) με σπουδές τεσσάρων εξαμήνων, σε μία από τις παρακάτω κατευθύνσεις:
- Γλωσσολογία
- Εκμάθηση και Διδασκαλία Ξένης Γλώσσας
- Αγγλικές και Αμερικανικές Σπουδές
- Γλώσσα, Λογοτεχνία και Ψηφιακά Μέσα στην Εκπαίδευση
Τα μόρια εισαγωγής στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ.
Για το έτος 2024 η βάση εισαγωγής στο Τμήμα μέσω Πανελληνίων Εξετάσεων ανήλθε στα 18.550 μόρια, παραμένοντας σχεδόν σταθερή από τη βάση του 2023 στα 18.585 και του 2021 στα 18.427, ενώ το 2022 είχε μια σημαντική μείωση στα 16.805.
Τμήμα Αγγλικών Σπουδών – Πανεπιστήμιο Κύπρου (Κύπρος)
Το Πανεπιστήμιο Κύπρου (Π.Κ.) είναι ένα δημόσιο πανεπιστήμιο που δραστηριοποιείται στην κυπριακή πρωτεύουσα. Στόχος του Τμήματος Αγγλικών Σπουδών είναι η παροχή προγράμματος σπουδών που καλύπτει τη γλώσσα, τη λογοτεχνία, τη σκέψη και τις πολιτισμικές διαστάσεις του αγγλόφωνου κόσμου. Το πρόγραμμα αυτό αφορά σε διαθεματικό πλαίσιο που βασίζεται στις Ανθρωπιστικές Σπουδές και αναγνωρίζει τη σχέση μεταξύ της Κυπριακής πραγματικότητας και του παγκόσμιου περιβάλλοντος. Η έρευνα που διεξάγεται στο Τμήμα καλύπτει θεματικές, όπως η λογοτεχνία, οι πολιτισμικές σπουδές, η θεωρητική και εφαρμοσμένη γλωσσολογία, καθώς και οι μεταφραστικές σπουδές και η διερμηνεία. Το Τμήμα επιδιώκει την εκπαίδευση μελλοντικών ερευνητών και επαγγελματιών σε τομείς όπως η γλώσσα, η δημιουργική γραφή, η ξενόγλωσση εκπαίδευση και ο πολιτισμός.
Μεταπτυχιακά προγράμματα
Ο προπτυχιακός κύκλος σπουδών του Τμήματος οδηγεί στην απόκτηση Πτυχίου Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ενώ τα μεταπτυχιακά προγράμματα περιλαμβάνουν, για την ώρα, δύο Μάστερ στη Γλωσσολογία. Επιπλέον, προσφέρονται ερευνητικά διδακτορικά για όσους ενδιαφέρονται να εμβαθύνουν σε συγκεκριμένα πεδία εξειδίκευσης των μελών του διδακτικού προσωπικού.
Σημαντικό είναι ότι όλα τα μαθήματα διεξάγονται στην αγγλική γλώσσα, με εξαίρεση τα μαθήματα μετάφρασης και διερμηνείας όπου χρησιμοποιούνται και τα ελληνικά. Η υψηλή γνώση της αγγλικής γλώσσας είναι απαραίτητη ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή παρακολούθηση των μαθημάτων. Επιπλέον, η αναγνώριση των μαθημάτων μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Μεταφοράς Ακαδημαϊκών Μονάδων (ECTS) διευκολύνει την κινητικότητα των φοιτητών και την αναγνώριση των πιστωτικών μονάδων σε άλλα ευρωπαϊκά ιδρύματα.
Για να φοιτήσει κανείς στη σχολή αυτή ακολουθεί την διαδικασία αίτησης, η οποία αποτελείται από το συμπληρωμένο έντυπο αίτησης, επικυρωμένο αντίγραφο πολιτικής ταυτότητας ή διαβατηρίου και ακαδημαϊκά προσόντα για προπτυχιακούς φοιτητές (απολυτήριο σχολής μέσης εκπαίδευσης και αναλυτική βαθμολογία). Αφού εξεταστεί η αίτηση, επικοινωνεί με τον ενδιαφερόμενο ένας Σύμβουλος Εισδοχής για να τον καθοδηγήσει στα επόμενα στάδια της διαδικασίας εισδοχής. Τα δίδακτρα κάθε προγράμματος υπολογίζονται με βάση το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Ακαδημαϊκών Μονάδων (ECTS), όπου εγγράφεται ένας φοιτητής κάθε τετράμηνο, τα οποία είναι μια σαφής μέθοδος υπολογισμού των διδάκτρων.
Αγγλική Φιλολογία – Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (Κύπρος)
Το προπτυχιακό πρόγραμμα στην Αγγλική Φιλολογία του Πανεπιστημίου Λευκωσίας παρέχει μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση στους φοιτητές, ενσωματώνοντας τόσο τη γλωσσολογία όσο και τη λογοτεχνία. Οι φοιτητές αναπτύσσουν γνώσεις και δεξιότητες που τους προετοιμάζουν για τη διδασκαλία της Αγγλικής ως ξένης γλώσσας, ενώ ταυτόχρονα αποκτούν μια βαθιά κατανόηση της αγγλικής λογοτεχνίας από τον 16ο αιώνα έως σήμερα.
Η συνδυασμένη μελέτη λογοτεχνίας και γλωσσολογίας προσφέρει στους φοιτητές μια ολοκληρωμένη εικόνα της γλώσσας και της λογοτεχνίας, επιτρέποντάς τους να κατανοήσουν όχι μόνο το ύφος και τις θεματικές των έργων αλλά και τις γλωσσικές δομές που τα υποστηρίζουν. Το πρόγραμμα αποσκοπεί στο να εξοπλίσει τους φοιτητές με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για να ασκήσουν επαγγελματική δραστηριότητα στον τομέα της εκπαίδευσης, της μετάφρασης ή της γλωσσολογικής έρευνας.
Η διαδικασία αίτησης για την εισαγωγή κάποιου σε αυτή τη σχολή είναι ακριβώς ίδια με αυτή για το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Επιπροσθέτως, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας έχει καθορίσει συγκεκριμένα κριτήρια για την εισδοχή των φοιτητών/τριών στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών. Αυτά τα κριτήρια περιλαμβάνουν εκτός από το Απολυτήριο Λυκείου [οι φοιτητές/τριες με βαθμό κάτω από 7.5/10 ή 15/20 (ανάλογα με το σύστημα βαθμολόγησης) θα λάβουν επιπλέον ακαδημαϊκή καθοδήγηση κατά το πρώτο έτος] και τη γνώση αγγλικής γλώσσας. Οι ελάχιστες απαιτήσεις για τη γνώση της αγγλικής γλώσσας περιλαμβάνουν την κατοχή συγκεκριμένων πιστοποιητικών ή την επίτευξη ελάχιστων βαθμών σε δοκιμές γλωσσομάθειας. Φοιτητές/τριες που κατέχουν IELTS με βαθμό 4.5 και άνω θα πρέπει να εξεταστούν μέσω των κατατακτηρίων εξετάσεων αγγλικής γλώσσας του πανεπιστημίου και, αν χρειαστεί, να παρακολουθήσουν υποστηρικτικά μαθήματα αγγλικής γλώσσας. Αυτά τα κριτήρια αποσκοπούν στη διασφάλιση του ότι οι φοιτητές/τριες έχουν τις απαραίτητες γνώσεις και ικανότητες για την επιτυχία τους στα προγράμματα σπουδών. Και στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, τα δίδακτρα κάθε προγράμματος υπολογίζονται με βάση το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Ακαδημαϊκών Μονάδων (ECTS), όπου εγγράφεται ένας φοιτητής κάθε τετράμηνο, τα οποία είναι μια σαφής μέθοδος υπολογισμού των διδάκτρων.
Πηγές
Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Αθήνας – Ε.Κ.Π.Α.
Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Θεσσαλονίκης – Α.Π.Θ.
Τμήμα Αγγλικών Σπουδών – Πανεπιστήμιο Κύπρου (Κύπρος)
Αγγλική Φιλολογία – Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (Κύπρος)
Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
Ηλ. Ταχ.: [email protected]
Μελίνα Θεοδωρή
Καθηγήτρια Γερμανικής Γλώσσας, απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α.