Σύνταξη άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Επιμέλεια άρθρου: Αγάθη Πατσιούδη, Περίανδρος Καράλης

 

 Η Θεομήτωρ συνετίζουσα τον μικρό Χριστό, Μαξ Έρνστ, Μουσείο Λούντβιγκ (Ludwig) της Κολωνίας  

Πολλά παιδιά είναι εξαιρετικά αγενή, χωρίς όρια, αντιμιλούν στους μεγαλύτερούς τους απλώς για να το κάνουν, έχουν θράσος, απαιτούν, αδιαφορούν για τις συνέπειες της συμπεριφοράς τους, δεν ξέρουν και δε νοιώθουν να πουν μία «καλημέρα» ή ένα «ευχαριστώ», έχουν άνευ ουδενός αντικρύσματος πολύ μεγάλη αυτοπεποίθηση, κάνουν φοβερή φασαρία αδιαφορώντας για τους διπλανούς τους, δεν σέβονται κανέναν, έχουν, από πολύ μικρά, άσχημο λεξιλόγιο. Αυτή είναι η πραγματικότητα και μάλιστα χωρίς «ναι μεν αλλά…».

Τα αίτια του φαινομένου

Αίτια του φαινομένου είναι οι γονείς/κακά πρότυπα, οι γονείς μερικής απασχόλησης, μερικής ευθύνης και μεγάλης άπωσης στο να εργαστούν σκληρά, ώστε να εκπληρώσουν το χρέος τους και το οποίο δεν είναι άλλο από το να μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά τους. Όπως και να το δει κανείς, η ανατροφή των παιδιών, και μάλιστα η σωστή, είναι μια εργασία σκληρή και εικοσιτετράωρης απαίτησης. Δεν είναι σώφρον λοιπόν ένας τεμπέλης και φίλαυτος, ένας μονίμως «απασχολημένος» να αποκτήσει παιδιά. Συνήθως τέτοιοι άνθρωποι, όταν γίνονται γονείς, διατείνονται (επιμένοντας) πως τα αναθρέφουν τοιοτρόπως από άποψη και διότι «έτσι είναι η ζωή» και όχι από την εξόφθαλμη ανικανότητά τους και αδιαφορία. Εν ολίγοις η τεμπελιά και η κουτοπονηριά έχει βαφτιστεί άποψη. Προτιμούν μάλιστα να «μεγαλώσουν» και να παραδώσουν στην κοινωνία έναν ανεπαρκή άνθρωπο, παρά να κουραστούν όσο απαιτείται.

Βέβαια το πράγμα δε σταματά εδώ. Υπάρχει η ισχυρή επιμονή πολλών πως η αγένεια των παιδιών είναι απλώς «σημάδι χαρακτήρα». Απορία εύλογη, λοιπόν, είναι το πότε και από ποιους γονείς ή και εκπαιδευτικούς αυτή η εξαιρετικά κακή συμπεριφορά των τέτοιων γονέων και των παιδιών τους καθιερώθηκε ως θέσφατο. Μάλιστα βαφτίστηκε «δημοκρατικό δικαίωμα» του παιδιού, σημάδι πρόωρης ωριμότητας από μέρους του (ή και υψηλής νοημοσύνης!) ή και ένδειξη «χαρακτήρα ισχύος». Πώς τεκμηριώνεται αυτή η απόφαση/άποψη επιστημονικά; Απλώς δεν τεκμηριώνεται και πρόκειται ξεκάθαρα για λόγια του αέρα και φληναφήματα εγωπαθούς και μετρίως ικανού γονέα. Αν τα υποστηρίζει δε εκπαιδευτικός, θα πρέπει να αλλάξει επάγγελμα.

Ποια σκοπιμότητα επίσης, για να ειπωθεί το πράγμα με το όνομά του, εξυπηρετεί και ο πάσης φύσεως «αφοπλισμός» από μηχανισμούς οριοθέτησης όποιων γονέων, που, στα δικά τους τα παιδιά, προσπαθούν να βάλουν έναν φραγμό σε όλο αυτό και να τα μάθουν τρόπους; Αυτή είναι μια επίσης μεγάλη συζήτηση που η επέκτασή της αγγίζει μεγάλα θέματα, όσον αφορά στην κακοποίηση (μπούλιγκ) στο σχολείο, στην αξιολόγηση των παιδιών (και γονέων!), στον θεσμό της Αριστείας, στα (πολύ αποπροσανατολιστικά) πρότυπα της τηλεόρασης και του Διαδικτύου, στην Παιδεία που παρέχει ή που δεν παρέχει το σχολείο, στην έλλειψη κυρώσεων και των μαθητών αλλά και των γονέων(!) στο σχολείο, στη λειτουργία της οικογένειας ως κοιτίδας και Παιδείας, στο πόση δημοκρατία ενέχει η ελληνική κοινωνία, εν τέλει.

Η τεράστια και ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ευθύνη των γονέων

Τα αγενή παιδιά, για να συνεχίσουμε, απαιτούν, προσπαθούν και συνήθως καταφέρνουν να επιβάλλουν ό,τι τραβά η (ανώριμη) όρεξή τους, τροποποιώντας πλήρως ακόμη και την οικογενειακή αντζέντα. Πώς ένας γονέας το επιτρέπει ή και το επικροτεί αυτό;

Η κατάσταση στο σχολείο

Με ποιο δικαίωμα τα παιδιά αυτά, και συνεπακόλουθα οι γονείς τους, επιβάλλουν μια ΖΗΜΙΟΓΟΝΑ κατάσταση στο σχολείο τους ΕΝΟΧΛΩΝΤΑΣ τους πάντες και ΚΩΛΥΟΝΤΑΣ την καθημερινότητα εκπαιδευτικών και συμμαθητών, τη σχολική ζωή και την παιδευτική πράξη;

Η κατάσταση είναι πια συνήθης σε όλα τα σχολεία και είναι άσχημη. Αρέσει φέρ’ ειπείν να λέει ένας δάσκαλος/καθηγητής «καλημέρα» σε έναν μαθητή και αυτός να αρνείται/βαριέται να γυρίσει να απαντήσει; Κι όμως πολλοί γονείς θεωρούν πως είναι δικαίωμα του μαθητή να το κάνει, αν, λόγου χάρη, δεν συμπαθεί τον εκπαιδευτικό ή δεν έχει «την όρεξή του πρωί-πρωί»! Όπως και να του μιλά με τα χέρια στις τσέπες, να του απευθύνεται στον ενικό, να αρνείται να υπακούσει ή να ακολουθήσει γενικές οδηγίες, να μη θέλει να κάνει μάθημα γιατί δεν έχει διάθεση, να χρησιμοποιεί, ανερυθρίαστα, όποιο λεξιλόγιο του αρέσει κ.ο.κ. . Ποια ακριβώς συζήτηση έχει γίνει στο σπίτι επί του θέματος; Η απάντηση είναι απλή: Οι γονείς, πράγμα πολύ ξεκάθαρο, έχουν δώσει ολόψυχα το πράσινο φως για αυτήν τη συμπεριφορά! Είτε εμμέσως είτε άμεσα… Πότε κινητοποιούνται; Παριστάνουν ότι κινητοποιούνται, όταν εγκαλούνται για το τάδε ή το δείνα περιστατικό στο σχολείο. Ποια είναι η λύση στο μυαλό τους; Να τα βρουν με τον γονέα του «άλλου παιδιού» του περιστατικού, ώστε να ξεχαστεί. Επίσης να πράξουν τα δέοντα, ώστε «να ηρεμήσει ο δασκαλάκος/καθηγητάκος, ο διευθυντής κ.λ.π.». Δε θεωρούν πως υπάρχει, επί της ουσίας, κάποιο πρόβλημα και κατά συνέπεια δε χρειάζεται να κουραστούν/διορθωθούν αυτοί και τα παιδιά τους.

Οι διαφορετικές εκδηλώσεις του πράγματος 

Οι αγενείς γονείς

Πολλοί γονείς, και όχι μόνο, διατείνονται πως το να είναι κανείς αγενής δείχνει δυναμικότητα. Προφανώς αυτή τη δικαιολογία έχουν βρει για τον δικό τους κακό χαρακτήρα και ελλειπή ανατροφή.

Αν το παιδί είναι αγενές λοιπόν, είναι σαφώς αγενείς και γονείς του! Οι γονείς είναι το πρότυπό του, του διαπλάθουν γλώσσα και νοοτροπία, φέρει τα γονίδιά τους, ζει και βιώνει την καθημερινότητα, όπως του την έχουν ετοιμάσει και ορίσει. Το παιδί και η συμπεριφορά του είναι καθρέφτης της οικογένειάς του. Αντανακλά τις πραγματικές της απόψεις, την ξεσκεπάζει.

Γονείς άτολμοι

Κατηγορία γονέων που προκαλεί μεγάλη ζημία στα παιδιά. Έχουν επιλέξει, οι γονείς αυτοί, ως τρόπο συμπεριφοράς και ως στάση απέναντι στο ζήτημα της αγένειας μια επίπλαστη καλοσύνη και «ανημπόρια» απέναντι σε ένα παιδί «δυναμικό και χωρίς όρια», που για αυτόν ακριβώς τον λόγο «τους κάνει ό,τι θέλει» και δεν οριοθετείται η συμπεριφορά του. Και «ας του έχουν μιλήσει τόσο…». Ζουν ένα δράμα χωρίς λύση, μια και δεν προτίθενται να τη δώσουν. Καλό είναι να θυμηθούν πως αυτοί είναι οι γονείς και πως οφείλουν να ελέγχουν και να ορίζουν τα όρια στα παιδιά τους.

Γονείς που εξαγοράζουν

Κατά κανόνα πρόκειται για ανθρώπους «πνιγμένους στη δουλειά», με παιδιά με μέτριες επιδόσεις στο σχολείο και συμπεριφορά μέτρια έως και αγενέστατη. Μολαταύτα οι μαθητές αυτοί έχουν ακριβές παιχνιδομηχανές, ακριβά κινητά τηλέφωνα και ό,τι άλλο έχουν ζητήσει σε καταναλωτικά αποκτήματα. Είναι ο τρόπος των γονέων αυτών να «καταπραΰνουν» τις εντάσεις στο σπίτι, να κάνουν τα παιδιά τους να συζητήσουν μαζί τους (για τους όρους της εξαγοράς…), να φανούν οι ίδιοι αγαπητοί, δοτικοί, συζητήσιμοι και πως ασχολούνται με τις «ανάγκες» του παιδιού. Ηρεμεί η κατάσταση για λίγο και αυτοί συνεχίζουν να διαθέτουν για την ανατροφή των παιδιών όσο λιγότερο χρόνο μπορούν μιας και τον χρειάζονται για έξω από την οικογένεια. Λείπουν όμως και πολύ και για πολύ και δε διαθέτουν τον απαραίτητο χρόνο να διδάξουν συμπεριφορά και ευγένεια στα παιδιά τους. Και ο σεβασμός και η κοσμιότητα δεν εξαγοράζονται.

Επίλογος

Υπάρχει η λεγόμενη φυσική ευγένεια. Είναι όμως δυσεύρετη και κοσμεί ως χάρη λίγους ανθρώπους. Όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να τη διδαχθούν από πολύ μικρή ηλικία και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα καθώς πρόκειται για διαδικασία όχι ακαριαία αλλά ενστάλαξης. Τα παιδιά γίνονται αγενή, όταν είμαστε και εμείς αγενείς και κουτοπόνηροι. Τα παιδιά μάς τιμωρούν με αγένεια, όταν δεν τους αφιερώνουμε τον πολύ χρόνο που χρειάζονται από εμάς. Τα παιδιά γίνονται αγενή, διότι κανείς δεν τα διδάσκει ότι η Αισθητική, η καλλιέργεια και η καλλιέπεια είναι το παν στη ζωή. Η καλή συμπεριφορά είναι κόσμημα για τον άνθρωπο. Και είναι και θέμα Παιδείας.

 

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Κωνσταντίνος Ουρανός

Δάσκαλος

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Αγάθη Πατσιούδη

Δασκάλα – ΜΔΕ Ειδική Αγωγή: Λογοθεραπεία-Συμβουλευτική