Σύνταξη άρθρου: Αιμιλία – Βαλεντίνα Βρεττού*

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

*  Η κυρία Βρεττού είναι μοριακός βιολόγος και γενετίστρια.

Μία μεταδοτική ασθένεια, που για πολύ συγκεκριμένους λόγους, βρίσκεται σε έξαρση τα τελευταία χρόνια είναι η ιλαρά. Οι λόγοι της έξαρσης είναι δύο. Από τη μια οι πόλεμοι και οι μετακινήσεις πληθυσμών στη γειτονιά μας. Από την άλλη, το κίνημα κατά των εμβολίων, το οποίο στερείται επιστημονικής βάσης, με σοβαρότατες όμως συνέπειες για την υγεία των παιδιών αλλά και των ενηλίκων. Ας εξετάσουμε την ιλαρά αναλυτικά.

Η ιλαρά

Η ιλαρά είναι μία σοβαρή ασθένεια υψηλής μεταδοτικότητας, που προκαλείται από τον ιό της ιλαράς. Ο ιός ανήκει στην οικογένεια των παραμυξοϊών του γένους Morbilivitus και μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, δια της αναπνευστικής οδού με σταγονίδια, όπως αυτά του φτερνίσματος και του βήχα. Για αυτόν τον λόγο, η μετάδοση της ιλαράς ευνοείται σε κλειστούς χώρους, όπου συνωστίζονται πολλά άτομα, όπως είναι τα Μ.Μ.Μ., οι σχολικές αίθουσες, οι ανελκυστήρες κ.ά. .

Τα συμπτώματα, οι επιπλοκές

Τα πρώτα συμπτώματα της ασθένειας, εμφανίζονται γύρω στις 10 με 12 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο υψηλός πυρετός, η έντονη καταρροή, τα κόκκινα ερεθισμένα μάτια, ο βήχας και κάποιες φορές η φωτοφοβία. Κατά τη διάρκεια αυτών των συμπτωμάτων, συνήθως μεταξύ της 4ης και της 7ης ημέρας, εμφανίζονται χαρακτηριστικά μικρά λευκά στίγματα στον εσωτερικό βλεννογόνο της παρειάς (εσωτερικό μάγουλο). Στη συνέχεια, εμφανίζεται δερματικό ροδαλό εξάνθημα, αρχικά στο πρόσωπο και στον λαιμό, το οποίο στη συνέχεια εξαπλώνεται στον κορμό και τα άκρα. Το εξανθηματικό αυτό στάδιο μπορεί να διαρκέσει 5 με 6 ημέρες και στη συνέχεια σταδιακά σβήνει, αρχικά από το πρόσωπο και τον λαιμό και μετά από το υπόλοιπο σώμα. Παραλλήλως εξασθενεί και ο πυρετός, όπως και η γενικότερη καταρροή. Συνήθως τα δερματικά εξανθήματα εμφανίζονται γύρω στις 14 ημέρες μετά την έκθεση του ατόμου στον ιό.

Η ιλαρά μπορεί να παρουσιάσει σοβαρές επιπλοκές, οι οποίες περιλαμβάνουν τύφλωση, εγκεφαλίτιδα, έντονη διάρροια και αφυδάτωση, ωτίτιδα και σοβαρές αναπνευστικές λοιμώξεις, όπως η πνευμονία. Η νόσος είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη σε υποσιτισμένα νήπια και μικρά παιδιά, ιδιαίτερα σε αυτά που πάσχουν από έλλειψη Βιταμίνης Α και γενικότερα σε άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα καθώς και σε όσα δεν έχουν εμβολιαστεί για την ασθένεια. Επίσης, η έκθεση μη εμβολιασμένων εγκύων στον ιό της ιλαράς μπορεί να επιφέρει πρόωρο τοκετό, ελλιποβαρές νεογνό ακόμα και αποβολή του εμβρύου.

Η περίοδος έξαρσης της ιλαράς εντοπίζεται κυρίως προς το τέλος του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης. Τα άτομα που κινδυνεύουν να νοσήσουν πιο βαριά είναι βρέφη και νήπια (κάτω του 5ου έτους) καθώς και ανεμβολίαστοι ενήλικες άνω των 30 ετών.

Η διάγνωση της ασθένειας γίνεται βάσει κλινικών συμπτωμάτων. Η απομόνωση του ιού γίνεται σε ιδιαίτερες περιπτώσεις προβλήματος διαφορικής διάγνωσης, όπως σε περιπτώσεις αργοπορημένης εμφάνισης των εξανθημάτων ή όταν τα αρχικά συμπτώματα της νόσου είναι κοινά και με άλλες ασθένειες και η ιλαρά δεν ταυτοποιείται αμέσως.

Θεραπεία και πρόληψη

Ο μόνος τρόπος πρόληψης της ασθένειας είναι ο εμβολιασμός. Τα άτομα που εμβολιάζονται σε ηλικία 12 με 15 μηνών είναι προστατευμένα από τη νόσο κατά 94-98%. Ο επαναεμβολιασμός αυξάνει την προστασία σε επίπεδο 99%. Άτομα που έχουν νοσήσει, θεωρούνται ισοβίως άνοσα (ασφαλή).

Πρέπει να σημειωθεί πως δεν υπάρχει φαρμακευτική θεραπεία για την ιλαρά! Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει απομόνωση του ασθενούς και αφορά στην εξάλειψη των συμπτωμάτων. Συνήθως, σε διεγνωσμένα παιδιά χορηγούνται δόσεις Βιταμίνης Α, της οποίας τα επίπεδα πέφτουν κατά τη νόσο και η οποία παρέχει προστασία ενάντια σε οφθαλμολογική επιπλοκή, που συνήθως παρουσιάζεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Σε κάθε περίπτωση επισκεπτόμαστε τον γιατρό και ακολουθούμε αποκλειστικά και μόνο τις δικές του συμβουλές!

Το εμβόλιο της ιλαράς

Το εμβόλιο κατά της ιλαράς είναι η μόνη μας ασπίδα κατά της νόσου! Τα παιδιά αλλά και οι ανεμβολίαστοι ενήλικες πρέπει να το κάνουν οπωσδήποτε! Περισσότερες πληροφορίες στο άρθρο μας: Τα εμβόλια του παιδιού.

 

Πηγή

Κ.Ε.Ε.Λ.Π.Ν.Ο. – Ιλαρά

 

Ηλ.Ταχ.: [email protected]

Ευγενία Γεωργακοπούλου

Νοσηλεύτρια, Προϊσταμένη Πυρηνικής Ιατρικής

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Αναστασία Γερογιάννη

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης